Тес-Хемче кирген алды хемнер
Тес-Хемче кирген алды хемнер:
- Узун Тес-Хем
- Хөл-Оожу
- Дыттыг-Хем
- Ужарлыг-Хем
- Теректиг-Хем
- Шивээлиг-Хем
Шаг шаанда Тес-Хем агып бадып, тыптып турда, ооң баарынга Таңды сынның мурнуу талазынче баткан чергелешкек бичежек хемнер харап көргүлээштиң, Тес-Хем угбазынга барып, дозуп ужуражыр деп чугаалашканнар. Ужуражырда, бир дем-биле кады чергелештир бадар деп дугурушканнар. Таңды сынындан ол хемнер Тестиң бараанын харап көөрге, кончуу сүргей чуглуп шураан, калчаа далай дег, кыза берген бадып чыдар болган-дыр.
Олар Тестиң күштүг шапкын агымынга четпейн, аразында мынчаар чугаалажып, безеректелип бадып чытканнар:
- – Узун Тес-Хем чаларап батты, угбавыс сүүр күчүлүүн тургузуптар чүве чок-тур. Дуңмалары бистерни тоор-даа хире эвес-тир – деп, соондан бадып, Хөл-Оожу хөректенип чыдып калган. Дыттыг-Хем дыңнаачаңнап агып чыткан, Ужарлыг-Хем улаштыг даштап шурап чыткан, Теректиг-Хем дерин чоттунуп аккан, Шивээлиг-Хем шимээн-дааштыг болуп угбазының соондан улай суржуп каттышкаштың, Успа-Хөлче кирип чыдар. Улуг-биче хемнерниң Успа-Хөл кавайы-дыр ийин.
Дөзү
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- А.Д.Арапчорнуң "Тыва улустуң мифтери болгаш тоолчургу чугаалары" деп номундан.