Гашкай

Гашкайлар (азерб: qaşqaylar, qaşqay, qaşqaylar перс: قشقایی‎) — Иранның Фарс аймаанда, Хузестан аймакта болгаш Исфахан аймаанда чурттап чоруур көшкүн түрк аймактар. Ираниканың бодалы-биле алырга, Кашкай аймактарның конфедерациязы дээрге янзы-бүрү этниктиг ук-ызыгуурлуг аймактарның чыындызы-дыр, оларның хөй кезии түрктер, ынчалза-даа оларның аразында лурлар, курдтар болгаш арабтар база бар. Кашкайлар азербайджаннарның субэтниктиг бөлүү Шасеб чон-биле ниити үндезиннерлиг. Чамдык үндезиннер кашкайлар азербайджан дылга дөмей дылга чугаалажыр деп турар, ынчалза-даа чамдыктары кашкай дээрге азербайджан дылдың диалектизи деп турар.

Төөгү

Төөгүден көөрге, кашкайлар 11-12 чүс чылдар аразында Төп Азиядан тывылган болгаш Иранга чурттай берген түрк чоннарның бирээзи деп санап турар, ынчалза-даа ол бөлүктерниң чамдыызы боттарын кашкайлар деп адап эгелээн.

Культура

Кашкайлар – көшкүн чон, олар биче ажыл-агыйлыг болгаш хой кадарып амыдырап чоруур. Оларның чаңчылчаан хеви – каастап каан кыска туника, делгем буттуг тоннар болгаш херээжен улустуң кедер шарфтары.

Ковры болгаш каасталгалар

Кашкайлар боттарының дүктүг каасталгалары болгаш өске-даа дүктүг каасталгалары-биле алдаржаан. Оларны чамдыкта "Шираз" деп адаар, чүге дизе Шираз кажан-бир шагда оларның кол рыногу турган. Ширазты долгандыр даглыг черде бүдүрген дүк дыка чымчак болгаш чараш, Иранның өске черлеринде бүдүрген дүктен ханы өңнүг.

"Бүгү Персияга Шираз ышкаш байлак болгаш терең өңнүг дүктү бүдүрүп турбас. Терең көк болгаш терең рубин кызыл өңнер деңнеп четпес чараш, ол дүктүң чырыткызы-биле холбаалыг. Дүк торгудан кадыг болгаш тускай өңнүг, чартык шывыглыг эмальды сагындырар."

Кашкай ковриктерин "перс аймактарның каасталгаларының аразындан эң-не алдарлыг" деп чугаалап турар. Өңнүг геометриктиг дүрзүлер-биле каастап каан кашкай эзер сумкалары "өске кандыг-даа бараандан дээре" деп чугаалап турар.

Дөс

Орус Википедиядан очулдурган

Үндезин

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0%D0%B9%D1%86%D1%8B