Кедрова, Неонила Ивановна

Википедия деп сайттан

Неонила Ивановна Кедрова (1875 чылдыӊ январь 15 (27), Калуга губерниязынныӊ Мосаль уездизи Новоалександровское суур. — 1964 чылдыӊ ноябрь 13, Калуга) — совет акушер-гинеколог, РСФСР-ниӊ хүндүлүг эмчизи (1944 год). Бир дугаар херээжен медицина эртемнериниӊ доктору.

Допчу намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Калуга губерниязыныӊ (амгы уеде Калуга облазы, Спас-Демьян району, Новоалександровский хутору) Мосаль уездизиниӊ Новоалександровское суурунга 1875 чылда январь 15-те (27-де) төрүттүнген. Эге школаны суурунга өөренген, оон Калуганың епархиалдыг училищезинге өөренген. Ону 1893 чылда доозуп алган. Школага башкы, эмчиге санитарка кылдыр ажылдап чораан. 1900 чылда дээди княгиня Елена Павловнаның Клиника институдунче кирген. Аңаа божудар кадайның курузун дооскан. Дараазында 1901 чылда Санкт-Петебургтуң херээжен эмчи институдунче кирип алган. 1905 чылдың январь 9-та (22)-де Кышкы ордуже кылган удурланыышкын кылажынга киришкен. Туттуруп турган. Салыпканнар. Ынчалаза-даа ол таварылганың соонда Дмитрий Оскарович Отта башкызы институтту таптыг доозуп алыр дизе, Казаньче шилчиттирип алырын сумелээн. Уруг Казаньныӊ Император университединче шилчиттирип алган. Ол университеттиӊ эмчи салбырын 1907 чылда чедиишкинниг доозуп алган. Шылгалда дужаарда бергедээшкиннер база турган. Ол үеде, 1907 чылдыӊ август 1-де, уругларга шылгалда дужаап болбас деп дужаал келген. Неонила сайытче кирип тургаш, шылгалдаларын дужаар эргени чедип алган турган.

1907-1913 чылдарда Неонила Кедрова Казаньныӊ Император клиниказынга ординатор-эмчи кылдыр акушер-гинеколог салбырынга ажылдай берген. Удуртукчузу профессор Викторин Сергеевич Груздев. 1909 чылда Н.И. Кедрова Казань университединче докторнатураже шылгалдалар дужааган. 1914 чылда дисертациязын камгалап алган: «Опыт разработки учения о гигантских опухолях женской половой сферы».

1913-1914 чылдарда Бугуруслан хоорайга кезер болгаш божудар эмчи кылдыр ажылдап турган. 1914-1916 чылдарда Рязаньныӊ эмчизи. 1916 чылда Хлюстинниӊ божудар эмчи эргелекчизи, чергелештир кезер эмчи салбырынга база ажылдап турган. 1916-1918 чылдарда 5 дугаар Калуганың кезер эмчизиниӊ кезер эмчи салбырын баштап турган. Уругнуң кызытканы-биле Калугага 1933 чылда божуур эмчи көступ келген. Н.И. Кедрованныӊ дуржулгазынга 30 эртем ажылы көступ келген.

Ажылдарны Казаньныӊ күрүне эмчи институду база Бүдүн Эвилел Дээди бүрүткел комиссиязы ол ажылдарны бадыткаан, ынчангаш 1939 чылдыӊ ноябрь 25-те Кедровага эмчи эртемнериниӊ доктору атты тывыскан. Ада-чуртуӊ Улуг дайынынныӊ үезинде Калуганы немец-фашистер эжелеп алырга Кедрова эвакуацияже чорбаан, а харын божудар бажыӊныӊ ажылын уланчылавышаан Калуганныӊ улуг эмчизиниӊ хулээлгелерин күүседип турган. Ол үелерде эмчиниң ачызында 120 кижи төрүттүнген. Хоорайны хостаан соонда "Кедрова фашистерниң талазынга турган" деп буруу шавыышкыннар база турган. Оон соксап каан. Кедрова божудар талазы-биле ажылдарын уланчылааш, эмчилерниҢ янзы-бүрү чыыштарынга киржип, Өске черлерге божуур бажыӊнар кылыр ажылды база чоруддуп турган. 1959 чылда пенсияже үнзе-даа келир үениҢ божудар эмчилерин белеткевишаан турган. 1964 чылдыӊ ноябрь 13-те чок болган. Калуганныӊ Пятницкий хөөрүнде ажааган.

Шаӊналдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • 1944 чылда Неонила Ивановна Кедровага «Заслуженный врач РСФСР» - деп атты тывыскан.
  • 1945 чылдыӊ март 25-те Кызыл Тук ордени биле шаӊнаткан. .

Шөлүлгелер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Кедрова // Калужская энциклопедия / под ред. В. Я. Филимонова. — 2-е изд., перераб. и доп. — Калуга: Издательство Н.Ф. Бочкаревой, 2005. — С. 202. — 494 с. — 3100 экз. — ISBN 5-89552-333-1.
  • Наталья Гущина. Чтобы стать врачом, надо быть безукоризненным человеком (рус.) // «Весть» : газета Калужской области. — 2016. — 18 марта (№ 66-70 (9027-9031)). — С. 28-29.
  • Храм рождения детей (рус.) // «Калужская неделя». — 2018. — 29 ноября (№ 47 (871)). — С. 12.
  • Могилы знаменитостей медицины, врачей, медработников
  • Медицина Калужского края в XVIII—XX вв. Личности и организации.
  • Калужские лица и лики
  • Н. И. Лаврентьева, Учителя и ученики: 225 лет Калужскому образованию.