Юпитер: Эде көрүлделер аразында ылгал
Эдилгениң тайылбыры чок |
Эдилгениң тайылбыры чок |
||
| Одуруг 2: | Одуруг 2: | ||
[[File:Jupiter 300mm.jpg|thumb|Юпитер биле эдеренчилери]] |
[[File:Jupiter 300mm.jpg|thumb|Юпитер биле эдеренчилери]] |
||
[[File:Solar system scale-2.jpg|thumb|Юпитер биле өске планеталарның хемчээли]] |
[[File:Solar system scale-2.jpg|thumb|Юпитер биле өске планеталарның хемчээли]] |
||
'''Юпитер''' - [[Хүн системазы|Хүн системазының]] 5-ки планетазы. |
|||
== Ниити характеристиказы == |
== Ниити характеристиказы == |
||
01:30, 30 Беш айның 2012 хевири
Юпитер - Хүн системазының 5-ки планетазы.
Ниити характеристиказы
Марстың ындында планета - Юпитер. Ол - Хүн системазының планеталарының эң улуу. Хүнден ыраа 777,6 млн км, 12 чылда Хүннү чаңгыс катап долганыр, диаметри Черниинден 11 катап улуг. Объем талазы-биле алыр болза оон 1312 Чер ышкаш шарларны кылып болур, ынчалза-даа массазы-биле Черден чүгле 317 катап улуг. Ол дээрге Юпитерниң тургустунган бүдүмелдери Черниинден дыка чиик болуп турарының барымдаазы-дыр.
Юпитерниң дүрзүзү
Юпитерни телескоптан көөрге ооң чоогунда дөрт сылдыстар ышкаш телолар бар. Ол сылдыстар бооп көстүп турар телолар ооң эдеринчилери-дир. Телескопка ол, өске планеталар дег төгерик эвес полюстарындан чыыра идип каан чүве дег, кашпыксымаар болуп көстүр. Тургузуу, химиктиг болгаш физиктиг байдалы Черге дөмей планеталардан улуг ылгалдыг. Ооң кыры онзагай. Ында өскерлип турар дилиндек-дилиндек булуттар барын телескоп-биле көрүп болур. Үр үениң дургузунда өскерилге чок олчаан-на артып турар улуг кызыл "долбан" ышкаш чүве булуттарның составында кирип турар. Ол долбанның өңү чамдыкта кызыл, чамдыкта кара-кызыл-даа болу бергилээр болгаш хемчээли, чырыы, өңү үргүлчү хуулуп, өскерлир. Ол долбан янзы-бүрү газтардан тургустунган болуп база магат чок. Ооң дугайында тодаргай тайылбыр ам-даа чок. Юпитерниң чырып болгаш карарып көстүп турар булуттарының даштыкы каъттары доң аммиак үүрмектеринден бүткенин шинчилелдер бадыткаан. Булуттарның кырының температуразы