Гёпперт-Майер, Мария

Википедия деп сайттан

Мария Гёпперт-Майер

нем. Maria Göppert-Mayer

Төрүттүнген хүнү: 1906 июньнуң 28(1906-06-28)[1][2][3][…]
Төрүттүнген чери:
Мөчээн хүнү: 1972 февральдың 20(1972-02-20)[1][2][3][…] (65 хар)
Мөчээн чери:
Чурт:
Эртем сферазы: Физика[5], ядерная физика[d][6], радиоактивность[d][6], квантовая механика[d][6], теоретическая физика[d][6], физическая химия[d][6], фотохимия[d][6] биле статистическая механика[d][6]
Ажыл чери:
Альма-матер:
Эртем удуртукчузу: Макс Борн[d]
Шаңңалдары:
Хол үжүү: Подпись

Мари́я Гё́пперт-Ма́йер (нем. Maria Göppert-Mayer; 28 июня 1906, Катовице, Германская империя — 20 февраля 1972, Сан-Диего, США) — физик, Нобель шаңналын физикада алган үш херээжен улустуң бирээзи. 1963 чылда Ханс Йенсен-биле кады шаңналды үлежип алган.

АКШ-тың Национал эртемнер академиязының кежигүнү (1956).

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Мария Гёпперт-Майер педиатр профессор Фридрих Гёпперт биле дыл болгаш литература башкызы Мария Гёпперттиң чаңгыс уруу. 1910 чылда Гёттингенче көже берген. Кара чажындан ол студентилер болгаш университет башкыларының чанынга өскен. Оларың аразында: Энрико Ферми, Вернер Гейзенберг, Поль Дирак база Вольфганг Паули. 1924 чылда университет кирип алган. Макс Борн, Джеймс Франк база Адольф Виндаустуң лекцияларын дыңнап чораан.

1930 чылда Джозеф Эдвард Майера-биле өгленип алган. Удатпаанда олар Америкаже көже бергеннер.

Гёпперт-Майер Американың хөй университеттеринге дыка үр халас ажылдап келген, чүге дизе Улуг депрессия үези база турган, өөнүң ээзи база ол-ла университеттерге ажылдап турган, ынчангаш төрелдерин киири турар деп баар дээн чылдагаан-биле. 1940 чылда өөнүң ээзи-биле «Статистическая механика» деп ном үндүрген.

Аргоннуң национал лабораториязы ажыттынган соонда 1946 чылда Гёпперт-Майерке аңаа чартык ставкага эртем ажылдакчызы кылдыр теоретиктиг физика талазы-биле ажылче чалаан. Аңаа ол Нобель шаңналы алган теориязын ажыткан.

Ол-ла үеде немец физик Ханс Йенсен оон аңгы боду база-ла ол-ла ажыдыышкынны кылган. 1955 чылда олар кады «Элементарная теория оболочечной модели ядра» деп ном бижээн.

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Литература[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Храмов Ю. А. Гёпперт-Майер Мария (Goeppert Mayer) // Физики: Биографический справочник / Под ред. А. И. Ахиезера. — Изд. 2-е, испр. и дополн. — М.: Наука, 1983. — С. 80. — 400 с. — 200 000 экз. (в пер.)

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]