Деледда, Грация

Википедия деп сайттан

Грация Деледда

Lua алдаг: expandTemplate: template "lang-sc" does not exist.

Төрүмел ады итал. Maria Grazia Cosima Deledda
Шолалары Ilia di Saint-Ismael[9]
Төрүттүнген хүнү 1871 сентябрьның 27(1871-09-27)[1][2][3][…]
Төрүттүнген чери
Мөчээн хүнү 1936 августтуң 15(1936-08-15)[4][7][8][…] (64 хар)
Мөчээн чери
Хамаатызы (албатызы)
Ажыл-херээ писательница, поэтесса, романистка, драматург, прозаик
Идепкейлиг чылдары 18911936
Жанр роман[d], рассказ[d], автобиография[d] биле драма[d]
Чогаадыкчы дылы сардинский язык[d], итальянский язык[d][11][12] биле Француз дыл
Шаңналдары
Нобелевская премия по литературе
Хол үжүү Хол үжүү

Грация Деледда (итал. Grazia Deledda; 1871 чылдың сентябрь 27, Нуоро, Сардиния — 1936 чылдың август 15, Рим) — итальян херээжен чогаалчы, Литература талазында Нобель шаңналын алган. Ооң ады-биле Венерада Деледда деп кратер адаан.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Грация Деледда 1871 чылдың сентябрь 27-де Сардинияның Нуоро деп черге төрүттүнген.

Ооң адазы тараачын чораан. Грация чүгле эге школа дооскан. Бичии чечен-чугаалар бижээш, «L'ultima moda» деп мода сеткүүлүнүң редакциязынче чоргузуп турган. 1892 чылда бир дугаар «Fior di Sardegna» деп новеллазын бижээн.

Деледданың аныяк чуруу

1900 чылда Грация Пальмиро Мадезани (итал. Palmiro Madesani) деп Сардинияның төвү Кальяриде Саң-хөө сайыды болур кижи-биле өг-бүле туткан. Соонда барып өг-булези Римче көже бээр. 1926 чылда Деледда Литературада Нобель шаңналының эдилекчизи апарган.

Нобель шаңналын алгаш-даа ол улаштыр дыка хөй чогаалдарын бижип турар. «La casa del poeta» (1930, «Дом Поэта», Шүлүкчүнүң бажыңы) база «Sole d'estate» (1933, «Летнее солнце», Чайгы хүн). Бо ийи чечен-чугаа чыындылары ооң чуртталгаже чырык идегелдиг көрүжүн илередип турар.

Грация Деледда 1936 чылда 64 харлыг тургаш, Римге чок апарган.

Чогаадылгазы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Деледданың чогаадыкчы салым-чаянының тургустунарынга орус литература-биле танышканы улуг салдарлыг болган: Толстой, Горький, Чехов, Гоголь, Достоевский база Тургенев.

Грация бодунуң төрээн чериниң амыдыралын дыка тодазы-биле бижип турар, оларның чурттап турар чериниң тускайын, чаңчылдарын, бойдузун, ол черге бодунуң ынакшылын, хамаарылгазын чырыдып, ол черниң кижилериниң өске даштыгаар делегей-биле кандыг харылзаалыг, оон кайы хире ыраан бижип турар.

В романе «Элиас Портолю» (Elias Portolu, 1903) обрисована, наряду с сардинским пейзажем и бытом, психология человека из народа, который в порыве самозабвения сходится с женой своего брата, затем начинает испытывать угрызения совести, кается, хочет поступить в монастырь, загладить свой грех молитвой, постом, лишениями, и даже после того, как брат умирает и его жена становится свободной, всячески избегает встречи с ней.

Чугула чогаалдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Сардинияның чечээ / Цветок Сардинии / Fior di Sardegna (1892)
  • Бактың оруктары / Дороги зла / Le vie del male (1892)
  • Сардинияның чечен-чугаалары / Сардинские рассказы / Racconti sardi (1895)
  • Ажык сеткилдер / Честные души / Anime oneste (1895)
  • Элиас Портолю / Elias Portolu (1903)
  • Чарлыышкын соонда / После развода / Dopo il divorzio (1902)
  • Хүл / Пепел / Cenere (1904)
  • Сактыышкын / Ностальгия / Nostalgie (1905)
  • Адыг Кирижи / Плющ / L'edera (1906)
  • Хатта хыыргыыштар / Камыши на ветру / Canne al vento (1913)
  • Марианна Сирка / Marianna Sirca (1915)
  • Ие / Мать / La madre (1920)
  • Египетче дезиишкин / Бегство в Египет / La fuga in Egitto (1925)
  • Ынакшылдың таңмазы / Печать любви / Il sigillo d'amore (1926)
  • Анналена Билзини / Annalena Bilsini (1927)
  • Козима / Cosima (1937), өлген соонда парлаан
  • Ливанның пөжү / Ливанский кедр / Il cedro del Libano (1939), өлген соонда парлаан.

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Литература[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Antonio Piromalli, Grazia Deledda, Firenze, La Nuova Italia, 1968
  • Gianni Olla, Scenari sardi. Grazia Deledda tra cinema e televisione, Cagliari, 2000. ISBN 88-87636-02-8 — ISBN 978-88-87636-02-4
  • Irene Ferchl: Es genügt, das innere Leben zu leben, in Charlotte Kerner; Nicht nur Madame Curie — Frauen, die den Nobelpreis bekamen, Belz Verlag Weinheim und Basel 1999, ISBN 3-407-80862-3
  • Giulio Angioni, Grazia Deledda, l’antropologia positivistica e la diversità della Sardegna, in Grazia Deledda nella cultura contemporanea, a cura di U. Collu, Nuoro, 1992, 299—306; Introduzione a Nel deserto, Bibliotheca sarda, Nuoro, Ilisso, 2008; Introduzione a Tradizioni popolari di Nuoro, Bibliotheca sarda, Nuoro, Ilisso, 2010.
  • Gertraude Wilhelm (Hrsg): Die Literaturpreisträger — Ein Panorama der Weltliteratur im 20. Jahrhundert, Econ Taschenbuch VErlag Düsseldorf, 1983, ISBN 3-612-10017-3
  • Hg. E. Cecchi, Werkausgabe, 4 Bde. 1941—1955

Дөстер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]