Көрейлер: Эде көрүлделер аразында ылгал
Эдилгениң тайылбыры чок |
Эдилгениң тайылбыры чок |
||
Одуруг 3: | Одуруг 3: | ||
'''Көрейлер''' — Көрей чартык ортулуктуң үндезин чону. |
'''Көрейлер''' — Көрей чартык ортулуктуң үндезин чону. |
||
[[Соңгу Көрея]] болгаш [[Мурнуу Көрея |
[[Соңгу Көрея|Соңгу]] болгаш [[Мурнуу Көрея]]да боттарын аңгы кылдыр адаар: Соңгу Көреяда чосон сарам (кор. 조선 사람) деп адаар, а Мурнуу Көреяда хангук сарам (кор. 한국 사람) деп адаар. |
||
Антропологиязы-биле алырга моол расаның чөөн-азият адырынга хамааржыр. [[Көрей дыл]] кырынга чугаалажыр (көрей дыл бодунуң синтаксистиг тургузуу-биле түрк, моол болгаш тунгус-манжур дыл бөлүктеринге чоок, ынчалза-даа төрел дылдары чок). |
Антропологиязы-биле алырга моол расаның чөөн-азият адырынга хамааржыр. [[Көрей дыл]] кырынга чугаалажыр (көрей дыл бодунуң синтаксистиг тургузуу-биле түрк, моол болгаш тунгус-манжур дыл бөлүктеринге чоок, ынчалза-даа төрел дылдары чок). |
17:49, 12 Тос айның 2016 хевири
Көрейлер — Көрей чартык ортулуктуң үндезин чону.
Соңгу болгаш Мурнуу Көреяда боттарын аңгы кылдыр адаар: Соңгу Көреяда чосон сарам (кор. 조선 사람) деп адаар, а Мурнуу Көреяда хангук сарам (кор. 한국 사람) деп адаар.
Антропологиязы-биле алырга моол расаның чөөн-азият адырынга хамааржыр. Көрей дыл кырынга чугаалажыр (көрей дыл бодунуң синтаксистиг тургузуу-биле түрк, моол болгаш тунгус-манжур дыл бөлүктеринге чоок, ынчалза-даа төрел дылдары чок).
Көрейлер аразында нептереңгей чүдүлгелер дээрге: конфуцианство, сарыг шажын, христианство, шаманизм, ынчалза-даа колдук кезии чүдүлгеге сүзүк чок болуп турар. Соңгу Көреяда чурттап чоруур чон күрүне политиказы дээш шажынга бүзүреп болбас.
Чоннуң саны
Көрей чон ийи аңгы күрүнелерде чурттап турар: Соңгу Көреяда (Көрей Демократ Арат Республика, орус. Корейская Народно-Демократическая Республика, көр. .조선 민주주의 인민 공화국) 2013 чылдың чизези-биле алырга 25 300 000 кижи болуп турар, а Мурнуу Көреяда (Көрей Республика, орус. Республика Корея , көр. 대한민국) 50 617 045 санныг кижи. 7 хире миллион көрейлер даштыкыда чурттап чоруур, оларның хөй кезии Американың Каттышкан Штаттарында, Японияда болгаш Кыдатта. Биче санныг диаспоралары база аңгы-аңгы чурттарда амыдырап чоруур[1].
Көрея ортулуктуң даштында көрейлер
Чедиден ажыг сая (7 миллион) көрейлер Көрей ортулуктуң даштында чурттап чоруур. Оларның хөй кезии Кыдат, Япония, Чаа Зеландия, Австралия, Узбекистан, Казахстан, АКШ-та амыдырап-чурттап турар.
Корё сара́м (кор. 고려 사람 (高麗人) «народ Корё», «Көрей улузу») — эрги ССРЭ-ниң күрүнелеринде чурттап чоруур көрей чоннуң боттарының аңгы ады. Оларның ада-өгбези дээрге шаандагы Кочосон деп көрей күрүнениң (амгы РФ-тың биле Кыдаттың девискээри) иштинге чурттап турган, азы болза 1860 чылдар үезинде орус чуртунче эглип келген, ылаңгыя Ыраккы Чөөн чүкче, көрейлер бооп турар. Оларның чамдык кезии Сахалинче Япон шеригниң хайы-биле келген бооп турар. Россия иштинде болгаш СНГ чурттарының көрейлери боттарының диалектизинге чугаалажыр.
Дөзү
Бо дээрге белеткеп каан чүүл-дүр. Эдип база немеп тургаш, ук төлевилелге дузалап болур силер. |