Куросава, Акира

Майык:Кинематографист} Аки́ра Куроса́ва (яп. 黒澤 明 Куросава Акира,1910 чылдың март 23, Токио — 1998 чылдың сентябрь 6, там же) — япон кинорежиссёр, сценарист болгаш продюсер. Бүгү кино адырының төөгүзүнде эң кижилерге дээштиг, салдарлыг кинорежиссёрларның бирээзи кылдыр санаттынып турар. Чогаадыкчы 57 чылдарының тургузунда 30 кино үндүрген. Бир-ле дугаарында алдарны чедирген самурай кинолары «Расёмон», «Чеди самурай», «Ханныг Трон», «Чажыт кадыыга негодяйның үш неделязы», ронин Сандзюро («Мага-бот камгалакчызы» и « Эрес-дидим самурай») дугайында дилогия, «Дайынчының хөлегези» болгаш «Ран».

Биографиязы болгаш кинолары

Бичии турган чылдары

Акира Куросава сес ажы-төлдүг Исама биле Сима Куросавтарның өг-бүлезинге эң хеймери турган. 1910 чылдың март 23-те Токио хоорайга төрүттүнген. Бичии турган үезинде-ле уран-чүүлге талантызы илереттинип келген. Ооң уран-чурулгага чедиишкиннериниң түңнели чуруп алган «Сэйбуцу» деп чуруу болган. Ол чурукту 1928 чылда "Ника-тэн" деп чурук делгелгезинче хүлээп алган. 20 харлыг тургаш колледжче кирип чадап калгаш Курасава кино мергежилинче ажылдаар деп шиитпирлээш, ат-алдарлыг япон PCL «Photo Chemical Laboratories» (сөөзүредир билдингир сураглыг болган ады«Toho Studios»)фирмада Кадзиро Ямамото режиссёрнун ассистентизи кылдыр ажылдай берген.

Ассистент кылдыр чеди чыл тургузунда ажылдаанының түңнелинде Курасава "Дзюдонуң гений-мастери" (яп. 姿三四郎 Сугата Сансиро:, 1943) деп кинонуң тытырарынга улуг үүлезин киирген. Ол кинонуң сценарийин Курасава боду бижээн. Ол кинода XIX вектиң төнчүзүнде Японияга дзюдонуң хөгжүлдезиниң дугайында көргүскен. Оон соондан тос кино тытыртынган, ооң иштинде «Эң чараштар» (яп. 一番美しく Итибан уцукусику, 1944), «Дзюдонуң гений-мастери II» (яп. 續姿三四郎 Дзоку Сугата Сансиро:, 1945) база «Эзирик ангел» (яп. 醉いどれ天使 Ёидорэ тэнси, 1948). Ол ажыл Куросаваның аныяк актер Тосиро Мифунэ-биле бир дугаар ажылы болуп турар. Оон соонда Мифунэ-биле Куросава хөй чылдар иштинде кады үре-түңнелдиг ажылдап келгеннер.

Дерсу Узала

Улуг ат-сураглыг кинорежиссёр Акира Куросаваның «Дерсу Узала» деп кинозунга мөңге алдар.

Арсеньевте мөңге-тураскаал, Приморск крайы.

«Дерсу Узала» (яп. デルス・ウザーラ Дэрусу Удза:ра) — Акира Куросаваның 1975 чылда Мосфильм студиязынга В. К. Арсеньеватиң чогаалдарынга үндезилеттинип тытырган совет-япон уран-чечен кино. Режиссёрнуң бир дугаар болгаш чаңгыс болуп арткан япон эвес дылда калбакформаттыг 70 мм плёнкага тытырган кинозу.

Кинонуң сюжеди Уссурийски крайның ишти-биле» болгаш «Дерсу Узала»деп эртемден болгаш чогаалчы, алдарлыг аян-чорукчу база Ыракы Востуктуң шинчилекчизи Владимир Арсеньеватиң бижээн номнарынга үндезилеттинген. Уссурийск тайгаларынга оларның солун болгаш айыылдыг аян-чоруу кинонуң сюжедин тургускан. Ынчалза-даа кинонуң утказы сюжединиң утказындан элээн үнүп чыдар.

1975 чылда болган московский кинофестивалга "Дерсу Узала" дээди шаңналын алган. Оон аңгыда кинематограф уран-чүүлүнүң Академиязының дээди шаңналы «Оскар»га база төлептиг болган.

Шаңналдары

• Культурның Ордени (1981).
• Хүндүткелдиг легионнуң ордениниң Кавалери (Франция).
• Уран-чүүлдүң болгаш чогаалдың ордениниң Командору (1985 чыл, Франция).
• Кавалер Большого креста ордена «Итальян Республиканың мурнунга ачы-хавыяазы» деп Улуг Крест ордениниң Кавалери (1986 чылдың февраль 28, Италия).
• Великий офицер ордена «Итальян Республиканың» мурнунга ачы-хавыяазы" деп орденниң Улуг офицери (1981 чылдың июнь 23, Италия).
• Чоннарның найыралының Ордени (1991 чылдың март 12, СССЭ) — Совет Эвилели-биле Японияның культурлуг харылзаазын быжыктырарынга киирген улуг үүлези дээш)
• Асахиниң премиязы (1965).
• Рамон Магсайсаяның премиязы(1965).
• Азиат уран-чүүлдүң Фукуока аттыг премиязы (1990).
• Императорнуң премиязы (1992).
• 1994 чылда Куросава Киото аттыг премияны алган.
• Токионуң хүндуткелдиг чурттакчызы (1996).
• 2004 чылдан тура Токионуң делегей чергелиг кинофестивалынга Куросава аттыг премияны тургускан.