I-ги Далай-Лама
Бир дугаар Далай-Лама Чалбаа Кенден Друб азы Гьялва Гендүн Друб 1391 чылда малчын, тараачын өг-бүлеге төрүттүнген. Авазы оглун чеди харлыг турда Нартан хиитке (хүрээге) олуртуп, төвүттүң бурган шажынның Ка-дам үргүлчүлелин шинчиледир сорулганы салган. Оолдуң онза салым-чаяанныг болурун бир лама эскерип билип каан, оолдуң ат-алдары бүгү Төвүт чуртунга чырыткы дег дүрген мандып тараан. 1447 чылда ат-сураглыг эртемден баштайгы Далай Лама Шигаце хоорайга Та-Ши-Лхун-по хиитти тургускан, бо хиит болза Төвүтттүң мурнуу чүгүнге шажын номналын делгередиринге онзагай үлүүн кииргеш, төвүт эртемденнер белеткээр бир янзының дээди сургуулу болу берген. Маңаа абидарма, билэг-барамид, ортаакы үзел, чаажыктырар ёзу чергелиг эртемнерни онза шинчилээр турган. Баштайгы Далай лама номналдарын чээрби чыл дургузунда ажылдап кылып тургаш 1474 чылда Дээрже назы барап чайылган.
Дөзү
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- " К.К.Кудажы, Ю.Ш.Күнзегеш. Улуг-Хем: Тыва чогаалчыларның сеткүүлү 5-6. Доржготов "Судур". 1993чыл."