Кыргыстан
Кыргыз Республика | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Кыргыстанның ыдык ыры |
|||||
![]() |
|||||
Дата независимости | 31 августа 1991 года (от ССРЭ) | ||||
Төре дылдар |
кыргыс дил — күрүне дылы орус дил — официалдыг[1] |
||||
Найысылал | Бишкек[d] | ||||
• Шупту | 199 951 км² | ||||
• Үнелел ({{{Чизе чылы}}}) | (111-е) | ||||
• Итого (2018) | 24,492 млрд[2] долл. (135-й) | ||||
• На душу населения | 3877[3] долл. | ||||
• Итого (2018) | ▲ 8,081 млрд[4] долл. | ||||
• На душу населения | ▲1281[5] долл. | ||||
ИЧР (2017) | ▲0,672[6] (средний; 122-е место) | ||||
Названия жителей | кыргыз, кыргызтар | ||||
Валюта |
киргизский сом, ![]() (KGS, код 417) |
||||
Интернет-домен | .kg[d] | ||||
Код ISO | KG | ||||
Код МОК | KGZ | ||||
Телефонный код | +996 | ||||
Шак куржактары | UTC+6:00[d] | ||||
Автомобильное движение | справа[d] |
{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Кыргыстан — ортаакы Азияда чурт. Ол соңгу талазындан Казахстан, барыын талазындан Узбекистан, мурнуу-барыын талазында Таджикистан, мурнуу-чөөн болгаш чөөн талазында Кыдат Арат Республика-биле кызыгаарлаттынып турар. Эң улуг болгаш төп хоорайы – Бишкек.
Шөлүнүң хемчээл талазы-биле делегейде (199 951км2) 85 дугаар черде турар, а ХКК (СНГ) чурттарының аразында 7 дугаар.
Чурт ады
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Ооң албан езузунуң ады кыргыс дылда Кыргыз Республикасы ( Kyrgyz Respublikasy ;) , а орус дылда Кургизская Республика , Кургизская Республика ;). Ооң ниити ады Кыргыз дылда Кыргыстан ( Kyrgyzstan ), орус дылда Кургизия , Кургизия .
1991 чылда бот-догуннаашкын үезинде чурттуң кыргыс дылда ады Кыргызстан Республикасы турган, ынчалза-даа 1993 чылда конституцияже эде көөрү-биле албан езузунуң адын амгы деп өскерткен. Ынчалза-даа адын өскерткен соонда-даа, эрги ат Кыргызстан ниити ат кылдыр албан езузу-биле хүлээп алдынган.
Административтиг кожуун
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]・ Бишкек
・ Оши
・ Баткен
・ Чуй
・ Нарун(Нарын)
・ Тарас
Агаар-бойдус
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Кыргызстанның агаар-бойдузу кончуг континенталдыг болгаш кургаг, ынчалза-даа бедик дагларның рельефтериниң ужундан булуттарның шывыы болгаш чаъс-чайыктың көвүдээни-биле арай чиигеп турар. Ол чүүл ооң Чөөн чүкте Евразия континентиниң төп кезээнге турарындан, улуг суг объектилеринден ырактан болгаш шөлдерже чоокшулап турарындан болуп турар.Температура дыка янзы-бүрү, кыжын даглыг ховуларга -30°C-тан эгелээш, чайгы үеде Фергана ховузунга +27°C чедир. Эң бедик температуралар +44 °C, а эң куду -53,6 °C. Чаъс-чайык база чер бүрүзүнге дыка ылгалдыг; бедик дагларда чаъс-чайык чылда 2000 мм чедип турар, ынчалза-даа Иссык-Күл хөлдүң соңгу эриинге чылда 100 мм чедир дүжүп турар. Чурт колдуунда хүннүг, чылда ортумаа-биле 2900 шак хүннүг, ынчалза-даа чамдык ховулар үргүлчү булуттуг, хүнде дөрт шактан эвээш хүннүг.
Демдеглелдер
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- ↑ Раздел первый. Основы конституционного строя. Статья 10. Конституция Кыргызской Республики.
- ↑ Валовой внутренний продукт по ППС. Всемирный банк.
- ↑ Валовой внутренний продукт по ППС на душу населения. Всемирный банк.
- ↑ Валовой внутренний продукт. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики.
- ↑ Валовой внутренний продукт на душу населения. Всемирный банк.
- ↑ Human Development Report 2017. Отчёт за 2017 год. Опубликован в 2018 году.