Кыргыстан

Кыргыз Республика
кырг. Кыргыз Республикасы орус. Кыргызская Республика
Тук Сүлде
Кыргыстанның ыдык ыры
Дата независимости	31 августа 1991 года (от ССРЭ)
Төре дылдар	кыргыс дил — күрүне дылы орус дил — официалдыг
Найысылал	Бишкек[d]
• Шупту	199 951 км²
• Үнелел ({{{Чизе чылы}}})	(111-е)
• Итого (2018)	24,492 млрд долл. (135-й)
• На душу населения	3877 долл.
• Итого (2018)	▲ 8,081 млрд долл.
• На душу населения	▲1281 долл.
ИЧР (2017)	▲0,672 (средний; 122-е место)
Названия жителей	кыргыз, кыргызтар
Валюта	киргизский сом, Майык:Efn (KGS, код 417)
Интернет-домен	.kg[d]
Код ISO	KG
Код МОК	KGZ
Телефонный код	+996
Шак куржактары	UTC+6:00[d]
Автомобильное движение	справа[d]

Кыргыстан — ортаакы Азияда чурт. Ол соңгу талазындан Казахстан, барыын талазындан Узбекистан, мурнуу-барыын талазында Таджикистан, мурнуу-чөөн болгаш чөөн талазында Кыдат Арат Республика-биле кызыгаарлаттынып турар. Эң улуг болгаш төп хоорайы – Бишкек.

Шөлүнүң хемчээл талазы-биле делегейде (199 951км²) 85 дугаар черде турар, а ХКК (СНГ) чурттарының аразында 7 дугаар.

Чурт ады

Ооң албан езузунуң ады кыргыс дылда Кыргыз Республикасы ( Kyrgyz Respublikasy ;) , а орус дылда Кургизская Республика , Кургизская Республика ;). Ооң ниити ады Кыргыз дылда Кыргыстан ( Kyrgyzstan ), орус дылда Кургизия , Кургизия .

1991 чылда бот-догуннаашкын үезинде чурттуң кыргыс дылда ады Кыргызстан Республикасы турган, ынчалза-даа 1993 чылда конституцияже эде көөрү-биле албан езузунуң адын амгы деп өскерткен. Ынчалза-даа адын өскерткен соонда-даа, эрги ат Кыргызстан ниити ат кылдыр албан езузу-биле хүлээп алдынган.

Административтиг кожуун

・ Бишкек

・ Оши

・ Баткен

・ Чуй

・ Джелалабад

・ Нарун（Нарын）

・ Ош провинциязы

・ Тарас

・ Ысык-Куль

Агаар-бойдус

Кыргызстанның агаар-бойдузу кончуг континенталдыг болгаш кургаг, ынчалза-даа бедик дагларның рельефтериниң ужундан булуттарның шывыы болгаш чаъс-чайыктың көвүдээни-биле арай чиигеп турар. Ол чүүл ооң Чөөн чүкте Евразия континентиниң төп кезээнге турарындан, улуг суг объектилеринден ырактан болгаш шөлдерже чоокшулап турарындан болуп турар.Температура дыка янзы-бүрү, кыжын даглыг ховуларга -30°C-тан эгелээш, чайгы үеде Фергана ховузунга +27°C чедир. Эң бедик температуралар +44 °C, а эң куду -53,6 °C. Чаъс-чайык база чер бүрүзүнге дыка ылгалдыг; бедик дагларда чаъс-чайык чылда 2000 мм чедип турар, ынчалза-даа Иссык-Күл хөлдүң соңгу эриинге чылда 100 мм чедир дүжүп турар. Чурт колдуунда хүннүг, чылда ортумаа-биле 2900 шак хүннүг, ынчалза-даа чамдык ховулар үргүлчү булуттуг, хүнде дөрт шактан эвээш хүннүг.