Унсет, Сигрид

Википедия деп сайттан

Сигрид Унсет

Lua алдаг: expandTemplate: template "lang-no" does not exist.

Төрүттүнген хүнү 1882 майның 20(1882-05-20)[1][2][3][…]
Төрүттүнген чери
Мөчээн хүнү 1949 июньнуң 10(1949-06-10)[4][1][2][…] (67 хар)
Мөчээн чери
Хамаатызы (албатызы)
Ажыл-херээ романистка, переводчица, писательница, сценаристка, прозаик, поэтесса
Идепкейлиг чылдары 19071949
Жанр исторический роман
Чогаадыкчы дылы норвежский язык[d][1][5]
Шаңналдары
кавалер Большого креста ордена Святого Олафа
Нобелевская премия по литературе
орден Исландского Сокола

Сигрид Унсет (норв. Sigrid Undset; 20 май 1882, Калуннборг, Дания — 10 июнь 1949, Лиллехаммер, Норвегия) — норвеж чогаалчы, 1928 чылдың литературада Нобель шаңналының эдилекчизи. Ооң ады-биле Венерада Унсет деп кратер адын адаан.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Сигрид Унсет Данияның Каллундборгка Зеландия деп ортулукка төрүттүнген. Ооң ачазы — Ингвалл Унсет деп сураглыг археолог, Норвегияда демир вектиң шинчилекчизи база салым-чаяанныг чогаалчы, норвеж турган, авазы — Шарлотта Гют-Унсет — дат. Сигрид төрүттүнген соонда ийи чыл болганда олар Норвегияже көже берген. Христиания, амгы Осло, хоорайга ооң чаш үези эрткен. Аас-кежиктиг чаш үезин ол «Он бир хар / Одиннадцать лет» (1934) деп бодунуң намдарынга тураскаадып бижээн романында тодаргай бижээн.

Сигрид Унсет элээди үезинде

Унсеттиң баштайгы номнары херээжен улус дугайында «Фру Марта Оули» (1907) деп романы, «Счастливый возраст» (1908) деп новеллалар чыындызы.

Ол номнары дээш Унсет улуг шаңнал алгаш, ажылдап турган ажылын каггаш, долузу-биле чогаал ажылынга бердинипкен. 1909 чылда «Сага о Вигдис и Вига-Льоте» (1909) деп баштайгы төөгүлүг романы үнген. Чеже-даа төөгүлүг деп адап турар болза, шупту бижээн чүүлдү ол боду чогаадып бижээн.

1910 чылда Унсет Римче аян-чоруунуң соонда. «Юность» (1910) деп шүлүктер чыындызы-биле «Йенни» (1911) деп романын үндүрген. Ону номчукчу чон улуг сонуургал-биле хүлээп алган.

1912 чылда Унсет чурукчу Андерс Сварстад-биле өгленип алган. Үш ажы-төлү удаа-тараа төрүттүнген. Ынчалза-даа ол бижиирин черле соксатпаан. 1913 чылда «Обездоленные» деп чечен чугаалар чыындызы, а 1914 чылда — «Весна»деп улуг романы үнген. Ол-ла кезек үеде «Осколки зеркала тролля» (1917), «Мудрые девы» (1918) деп новеллалар чыындызы, «Весенние облака» (1921) деп шүлүктер чыындызы үнген.

Сигрид Унсет Бьёркебекте

1919 чылда Унсет Лиллехаммержекөже бергеш, аңаа эң тергиин дээн чогаалдарын бижээн. Унсеттиң сураглыг 3 номдан тургустунган «Кристин, дочь Лавранса» деп төөгүлүг романы бижиттинген: «Венец» (1920), «Хозяйка» (1921) и «Крест» (1922).

1928 чылда Унсет литературада Нобель шаңналын «норвеж ортаа чүс чылдарны тулган чырыдып бижээни дээш» алган.

Сигрид Унсет. 1927 чыл

Чогаалдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Романнары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Фру Марта Оули (Fru Marta Oulie, 1907).
  • Сага о Вигдис и Вига-Льоте (Fortællingen om Viga-Ljot og Vigdis, 1909).
  • На рассвете (I grålysningen, 1911; опубликован в 1968).
  • Йенни (Jenny, 1911).
  • Весна (Vaaren, 1914).
  • Кристин, дочь Лавранса (Kristin Lavransdatter, 1920-22): Венец (Kransen, 1920); Хозяйка (Husfrue, 1921); Крест (Korset, 1922).
  • Улав, сын Аудуна из Хествикена (Olav Audunssøn i Hestviken, 1925).
  • Улав, сын Аудуна, и его дети (Olav Audunssøn og hans barn, 1927).
  • Гимнадемия (Gymnadenia, 1929).
  • Неопалимая купина (Den brændende busk, 1930).
  • Ида Элизабет (Ida Elisabeth, 1932).
  • Одиннадцать лет (Elleve aar, 1934).
  • Верная жена (Den trofaste hustru, 1936).
  • Мадам Дортея (Madame Dorthea, 1939).
  • Возвращение в будущее (Tilbake til fremtiden, 1942, опубликован в 1945).
  • Счастливые дни (Lykkelige dager, 1942, опубликован в 1947).
  • Сигурд и его храбрые друзья. (Sigurd og hans tapre venner, 1943, опубликован в 1955).
  • Двенадцать лет (Tolv år, не окончен, 1998).

Новеллалар чыындызы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Счастливый возраст (Den lykkelige alder, 1908).
  • Обездоленные (Fattige skjebner, 1912).
  • Мудрые девы (De kloge jomfruer, 1918).
  • Осколки зеркала тролля (Splinten av troldspeilet, 1917).
  • Мир на Земле (Fred på jorden, 1992).

Эсселери[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Рассказы о короле Артуре и рыцарях круглого стола (Fortællinger om kong Artur og ridderne av det runde bord, 1915).
  • Три сестры (Tre søstre, 1917)
  • Двенадцать пунктов (Et kvindesynspunkt, 1919).
  • Жизнь, смерть и чудеса Святого Хальварда (Sankt Halvards liv, død og jærtegn, 1925).
  • Католическая пропаганда (Katholsk propaganda, 1927).
  • Этапы (Etapper, 1929).
  • Святой Олаф, король Норвегии (Hellig Olav, Norges konge, 1930).
  • Вехи (Etapper. Ny række, 1933).
  • Два европейских святых (To europeiske helgener, 1933).
  • Норвежские святые (Norske helgener, 1937).
  • Автопортреты и пейзажи (Selvportretter og landskapsbileder, 1938).
  • Монашество. Паломничество. Приходская церковь (Klosterliv. På pilegrimsferd. Sognekirken, 1939).
  • Екатерина Сиенская (Caterina av Siena, 1951).
  • Статьи и речи военных лет (Artikler og taler fra krigstiden, 1952).
  • Стен Стенсен Блихер (Sten Steensen Blicher (kulturhistorie), 1957).
  • Письма (Kjære Dea, 1979).

Шүлүктер чыындызы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Юность (Ungdom, 1910).
  • Весенние облака (Vårskyer, 1921).

Чаштарга[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • К востоку от Солнца и к западу от Луны (инсценировка для детского театра) (Østenfor sol og vestenfor måne, 1927, опубликована в 1959).
  • Принцесса Синей Горы (Prinsessene i Berget det blå, 1928, опубликована в 1973).

Орус дылче очулдурган чогаалдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Кино кылдыр үндүрген[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • 1995 — Кристин дочь Лавранса / Kristin Lavransdatter — реж. Лив Ульман (Швеция, Норвегия, Германия)

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica (англ.)
  3. Discogs (англ.) — 2000.
  4. 4,0 4,1 Унсет Сигрид // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. CONOR.Sl

Литература[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Ужи — Фидель. — (Улуг совет энциклопедия : [51 т.] ; т. 44).
  • «Вестник иностранной литературы», М. — Л., 1928, № 9, стр. 157 и № 12, стр. 139.
  • Металлов Я., Бунт человеческого духа, «Художественная литература», М., 1935, № 12.
  • Немеровская О., Сигрид Унсет. «Кристин, дочь Лавранса», «Звезда», Л., 1935, № 12.
  • Слапгарн, Сигурн. Сигрид Унсет, королева слова. — М., 2009.

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]