Арина Родионовна.

Википедия деп сайттан

Арина Родионовна (1758 чылдың апрель 11 (21) — 1828 чылдың июль 31 (август 12)) —  Александр Сергеевич Пушкинниң нянязы, «крепостной» кижи, Ганнибалдарның өг-бүлезинге хамааржып турган. Улуг угбазы Ольганның чемгерикчизи (эмиг-биле) Пушкин бүгү назынында нянязын сактып чораан.

Допчу намдары.[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

1940 чылда А. И. Ульянскийниң парлаан материалдарынның соонда шинчилекчилер Арина Родионовнага Матвеева азы Яковлева деп фамилияны тыпсып турарлар. Шыны кээрге ол үеде «крепостной» кижи фамилия эдилевес турган. Ынчалза-даа М. Д. Филин бодунуң «Жизнь замечательных людей» деп сериязында 2008 чылда Аринаны Яковлева кылдыр адавышаан болган, а ашакка барган соонда Матвеева. Тараачын Родиона Яковлева кыс уругну божаан, Ирина. Ашаа, Федор Матвеев, тараачын.

Оон билдингени-биле, Яковлев болгаш Матвеев — фамилиялар эвес болган. Ынчангаш Аринанның оглу, Егор Федоров, Матвеев эвес.
Арина Санкт-Петербург губерниязынның Копор уездизинге Суйда суурга төрүттүнген. Авазы — Лукерья Кириллова, ачазы — Родион Яковлев (1728—1768), крепостной тараачыннар, чеди ажы-төлдүг турганнар. Чамдык авторлар Арина Родионовна ижорка азы «чухонка» турган деп санап турарлар.

Чажында крепостной кылдыр Семеновский полктуң лейб-гвардия подпоручии граф Фёдор Алексеевич Апраксинге хамааржып турган дээр (1733—1789). 1759 чылда Суйду суурну Апраксинден Абрам Петрович Ганнибал, Александр Сергеевич Пушкинниң кырган ачазы, садып алган. 1781 году Арина крепостной тарачын Фёдор Матвеевке (1756—1801) кадай кылдыр барган, ынчангаш оларга Кобрино суурже Софий уездизинче (Гатчинадан ырак эвесте) көжерин чөпшээрээн турган. Баштай Пушкинниң авазын, оон Надежда Осиповнанның ажы-төлүн Александр Сергеевичини, Ольганы, Лёваны. 1792 чылда Пушкинниң кырган авазы Мария Алексеевна Ганнибалга база няня кылдыр ажылдап берип турган. 1795 чылда Мария Алексеевна Арина Родионовнага эки ажылы дээш Кобринога аңгы казанакты берген. 1797 чылда, Ольга төрүттүнген соонда, Арина Родионовна дедир Пушкинниң өг-бүлезинче ээп келген. 1807 чылда Ганнибалдар Петербург губерниязында черлерин болгаш тараачыннарын садыпканнар. Арина Родионовна ээлери биле каттай Псков губерниязының Опочец уездизинче чорупкан. 1824—1826 чылдарда ол Михайловское суурга чурттап турган. 1818 чылда Петербургка, а чайын Михайловскоеге чуртап турган. 1824—1826 чылдарда Арина Родионовна Пушкин биле кады турган. Пушкин нянязын сөөлгү катап Михайловскоеге 1827 чылдың сентябрь 14-те көрген. Тос ай болгаш нянязы чок болган, няня 70 харлыында үр эвес аарааш, 1828 чылда июль 30-де Петербургта Ольганың бажыңынга чок болган. Петербургтуң Смоленск хөөрүнде ажааган. Амгы үеде хөөр тывылбайн барган.

Тураскаалдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • 1974 чылда Арина Родионовнанның музей-бажыын Кобрино суурга ажыткан.
  • Шак-ла ындыг бажыңнар Псковта, Болдинода, Калуга облазында, Воскресенское суурда (Ленинград облазының Гатчина району).