Википедия:Username policy

Араганын тывылганынын дугайында судур

Бир катап Кудука тажы Падмасамбхава Башкыдан айтырган: -Арага деп адаар суук будумел чогум кайыын тывылганыл, харыылап берип корунерем? Падмасамбхава Башкы харыылаан: -Шаг шаанда 4386 кальпа бурунгаар бугу-ле амылыг амытаннар (дээр-денгерлер, азарлар, кижилер, шулбустар,чер, суг ээлери) Будда Башкынын Ооредиин дыннап органнар. Ол уеде шулбустарнын хааны ханы мунгаралга алзып: "Чуге бугу-ле амылыглар мени эвес, а Будданын ооредиин дыннап турарыл?" деп боданып чыткаш, удуй берген. Ынчан оон камгалакчызы Кара-денгер дужунге кирип, чугаалаан: Сен, шулбустарнын хааны, мунгарава. Ам сенээ "арага" деп адаар суксунну кылырын айтып берейн. Ону кылырда херек чуулдер: 1) Калчаа буганын бажы; 2) Калчаа, дерзии чааннын чараазы; 3) Хоранныг чыланнын шагар дылы; 4) Калчаа арынын чигири; 5) Калчаа ыттын чараазы; 6) Танцылап турар тос кыс шулбустун чуну; 7) сек чиген борунун караанын огу; 8) олуг мочунун эъди; 9) кижи чиир (магачын) херээженнин ай демдээнин ханы;

Бо тос хораннны чыып алгаш, номчуур ужурлуг сымыраныг-состерни номчуптарынга, арага деп адаар хем ага бээр" Шулбустар хааны оттуп келгеш, аажок амыраан. ол тос хоранны чыггаш, бедик даг кырында даш пашты салгаш, араганы сава-санга сынмас кылдыр кылыпкан. Арага агып баткаш, тос хем болу берген. Ол уеде Будда Башкынын ооредиин дыннааш, чанып бар чораан кижилер суг деп бодааш, араганы ижипкеннер. Оон соонда шупту эзирээн. Уе эркен, арага черже синип кирген, оон туннелинде ийи ангы арага тыптып келген: урезин-тараадан кылыр арага, хойтпактан хайындырган арага. Калчаа арзыланнын бажындан кылган болганда, ону ишкен кижилер боттарын "Мен кончуг мен" деп бодап, Уш Дээди Эртинени, оскелерни куду коруп, бастыр, оон туннелинде тамы оранга барып торуттунер. Ол дээрге бир дугаар хораннын салдары-дыр. Калчаа, дерзии чааннын чараазындан кылган болганда, араганы амзапкан кижилер элээр кижинин чугаазын дыннавас, "ам-даа ижер мен!" деп алгырар. Бо шын эвес бодалдар ийиги хораннын салдары. Шагар чыланнын дылындан кылдынган болганда, эзирик кижилер бак соглээр, хорадаар. Ол дээрге ушку хораннын салдары. Калчаа арынын чигиринден кылдынган болганда, араганы амзаан кижиге оон амданы чигирден артык чаагай болур. Бир ишкен соонда, соксаары берге апаар. Ол дээрге дортку хораннын туннели. Калчаа ыттын чараазындан кылдынган болганда, эзирик улус кыржып, чокшуп, бот-боттарын олуржуп эгелээр. Ол дээрге бешки хораннын салдары. Танцылап турар ос кыс шулбустун чунунден кылдынган болганда, эзирик кижинин ханы дургедеп изиир. Анаа олуруп, оожум удуп шыдавас, маннап, оруунга таварышкан чувени, хат-шуурган дег, буза таварып эрте бээр. Сээден чуве дег, андарлып соок-даян сыйып алыр. ол дээрге алдыгы хораннын салдары. Сек чиген борунун караанын огундан кылдынган болганда,эзирик кижинин карактары туруптар. Тода эки корбес апаар. Ол дээрге чеди дугаар хораннын салдары-дыр. Олген мочунун эъдинден кылдынган болганда,арагачы кижилернин арны, кежинин ону олугленчек, кок апаар. Ол дээрге сески хораннын салдары. Кижи чиир херээженнин ай демдээнин ханы-биле кылдынган болганда, арагачы кижинин чаагай буянныг кужу мага-бодун кааптар. оон орнунга арыг эвес, багай куштер кирип, угааны дедирленип, каржыланып, дерзии, бак апаар. Ол дээрге тоску хораннын салдары. Эзирик кижинин бодун алдынып турарындан эрткен чуртталгазында кандыг чаяалгалыг чораанын тодарадып болур: -бир эвес дээр-денгер азы кижи чораан болза, мага-бот, чугаа-домак, угаан-биле нугул кылбайн, оожум удуп чыдып аар; азар бооп чораан болза, согленип, шуугап, чокшуп эгелээр; дириг амытан бооп чораан болза, чугааланырга, дылы долгажып, чугаазы билдинмес апаар; аш-мирит оранынга торуттунуп чораан болза, мага-боду аартап,дорт туруп шыдавас, кээп дужуп турар апаар; тамы оранынга торуттунуп чораан болза, чылдагаан чок ыглап оруп бээр.

Араганы калчаа, куштуг, чоргаар, бай, экииргек, делгем, хостуг деп адап турар.

Калчаа деп адай берген чылдагааны-ону ишкеш, калчаарап, шын-биле мегени, буян-биле нугулду ылгавастаар, соолунде барып адаккы ораннарга торуттунер. Куштуг деп адай берген чылдагааны-араганы ишкен кижи шын кайда дээрзин бодавайн, Уш Дээди Эртинени куду коруп, чаагай, Буянныг ог-буленин ажы-толун бастып эгелээр. Чоргаар деп адай берген чылдагааны-ону ишкеш, чогенчиг чавыс кижи безин чоргаар, адыыргак апаар, мелегей кижи "кончуг угаанныг" мен деп бодун санай бээр. Бай деп адай берген чылдагааны-ону ишкен кижилер боттарынын эт-хоренгизин кооргедип, байыыргап эгелээр. Экииргек деп адай берген чылдагааны-эзирик кижи бар чувезин, эт-хоренгизин оскелерге улепкеш, ядарап, диленчи апаар. Делгем болгаш хостуг деп адай берген чылдагааны-эзирик кижи утка чок ур чугааланып оруп бээр. Бодунун мага-бодунун кужун чидирип, чугаазы сээденнеп, угаанын чидирип эгелээр. Оон туннелинде ол чоргааралын чидирип, олген соонда, адаккы ораннарга торуттунер. Бистин ундезин Бурган Башкывыс Будда Шакьямуни чугаалаан: "Хой хилинчек-човуланнын чылдагааны бооп чоруур араганы ишпес болза эки. Бир эвес мээн оореникчим сигенде шалын хире бичии арага-даа ижер болза, ындыглар мээн оореникчилерим болбас. Бир эвес кижи арага ижиптер болза, ындыглар мээн оореникчилерим болбас. Бир эвес кижи арага ижиптер болза, аксы-домаа, мага-боду, угааны салдынчак, башкарылга чок апаар болгаш мугулай байдал килен-кылык, харам, алыксак, адааргак, дужаалзырак сеткил дээн ышкаш угааннын нугулдуг кем-хири белени-биле тыптыр. Эзирээш каяа-даа ужуп каар, мага-бодунун чажырар чердери хойге коступ чоруур, ыядыр арын чок апаар, оон кускулуг аксын ыттар чылгаар. Ынчан Буддалар, бурганнар ону араганын хилинчек-човуланындан адырып алыр дээш кызар. Оларны ол кижи тоовас болза, Ооредигнин киленниг камгалакчылары кезедир. Ынчан арагачыларнын аксындан хан токтуп, аъттан ужуп, хая-дащтан андарлыр, сугдан, оттан азы элекке амы-тынындан чарлыр. Олген соонда сес изиг, сес соок, ылангыя Авичи деп эн-не аар хилинчек-човуланныг тамы ораннарынга торуттунуп, хилинчектенир.