Дзержинская, Софья Сигизмундовна
Дзержинская, Софья Сигизмундовна
Допчу намдары
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Поляк-еврей ѳг-бүлеге тѳрүттүнген. Чеди харлыындан тура рояльга ойнап ѳѳренип алган. Хууда угбазы Юлия Уншлихт ажыткан ясли-садка кижизидилгени алган. Тос харлыында ава чок арткан. Варшаваның консерваториязын дооскан. РСДРП(б)-ниң 1905 чылдан тура кежигүнү. Партийжи шолазы — Чарна. Ол-ла чылын Варшавага Ф. Э. Дзержинский-биле таныжып алган. Польшаның аңгы-аңгы хоорайларынга партийжи ажылын чорудуп турган. 1906 чылда туттургаш, Варшаваның кара-бажыңынче суктурган. 1908 чылда — делегат 6-го съезда Социал-демократия Королевства Польского и Литвы 6 дугаар чыыжынның делегады. СДКПиЛ кол баштаар черинге ажылдап турган. 1909 чылда катап туттургаш, шѳлүттүрген.. 1910 чылда Феликс Дзержинский биле ѳг-бүле туткан. Ола чылдың декабрьда катап туттурган. 1911 чылда оглу Янны «Сербия» кара-бажыңынга божаан. 1911 чылда шупту эргезин казыткаш, чѳѳн Сибирьже кезээ мѳңгеде шѳлүттүрген. Сибирьже шѳлүтүрер мурнунда оглун соңгу авазынга дамчыдып берген. Yш чыл иштинде Орлинга хоорайга чуртаан.
1912 чылда шѳлүлгеден дескеш, даштыкыже чоруй барган. Краковка СДКПиЛ-ниң даштыкы секциялар бюрозуннуң секретары турган. Бирги Делегй дайынынның эгезинде Венаже чоруй барган. Аңаа ажыл тыппайн, Швейцарияже чорупкан. Октябрь революциязынның (1917) соонда Швейцариягаа эмигрантылар кассазынның сектретары кылдыр ажылдаан. 1918 чылда Бернге Совет тѳлээлекчилер черинге ажылдаан. 1919 чылда Совет Россияже ээп келгеш, ЦК РКП (б) Наркомпростуң Польша бюрозунга, оон Мархлев аттыг Коммунистиг университеттиң националдыг Барыын эвээш черинге. 1924 чылдан — ЦК РКП-ниң агитпропотделинниң Польша бюрозуннуң секретары. 1929 — Маркс—Энгельс—Ленин аттыг институттуң эртем ажылдакчызы база харысаалгалыг редактору.
1937 чылдан Коминтерниң күүсекчи аппарадынга ажылдаан. 1941 чылда — руководитель польскоязычных передач на радиостанции Т. Костюшко аттыг радиостанциянның поляк дылга дамчыдылгаларынның удуртукчузу. 1946 чылдан пенсияда, Кремльге 1961 чылга чедир чуртаан.
«В годы великих боев» (1964 г.) чогаалдың автору.
Софья Сигизмундовна Дзержинская ашаан 42 чыл ажыр чуртаан. Оглун 8 ажыр (1911—1960). 85 харлыында Москвага чок болган. 1968 чылда Новодевичье хѳѳрүнде ажааган.
Шаңналдары.
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- В Ленин ордени (06.07.1945; 23.12.1955)
- «Знамя Труда» ордени I чаданның (ПНР)
- Кызыл Тук ордени.