Дөгээ

Дөгээ (Төге) – Кызыл хоорайның соңгу чүгүнде Улуг-Хемнин оң талазыда турар көскү даг. Төөгүде "Төге" деп аттыг база турган. 2013 чылдың 5 айның 5те, дүштекиниң 5 шакта 55ки минутада, 55 секундада ооң адын "Төге" деп эдип турган. Удаваанда катап "Дөгээ" деп эгиткен.

Төөгү

Шаандан тура дагны ыдыктыг деп санап турган болгаш аңаа тыва чон чүдүп-тейлеп, саң салыр ёзулалдарны кылып чораан. XX чүс чылда, коммунизмниң политиказы нептерээн соонда, янзы-бүрү ёзулалдарны эрттирери хоругдаттынган турган, дагның кырынга Тыва Арат Республика, Ленин, Алдар-ат (Слава) деп бижиктер тыптып эгелээн. ССРЭ күрүнези бузулганының соонда дагның тейинге аңгы-аңгы бижиктер тыптып эгелээн — Нина, Галя, ДДТ д.о.ө. Адак сөөлүнде Дөгээ деп атты эгиткен.

Чоок кавыда онзалар

Кызылче кирер орук болгаш "Элик биле ооң төлү"

"Ом Мани Падме Хуң" (Ом Мани Падме Хум) деп дагда салган төвүт дылда бижээн улуг бижик.
Будда Шакьямуниниң тураскаалының тудуу
Кызыл хоорайже кирер орук
Элик болгаш ооң оглу
Ынакшыл даа (Гора любви)

Дөс