Елинек, Эльфрида

Википедия деп сайттан

Эльфрида Елинек

нем. Elfriede Jelinek
чех. Elfriede Jelineková

Төрүттүнген хүнү 1946 октябрьның 20(1946-10-20)[1][2][3][…] (77 хар)
Төрүттүнген чери
Хамаатызы (албатызы)
Ажыл-херээ писательница, драматург, сценаристка, поэтесса, переводчица, романистка, либреттистка, литературный критик
Идепкейлиг чылдары 1987 — амгы. үе
Чогаадыкчы дылы Немец дыл[5][6]
Шаңналдары
Нобелевская премия по литературе

премия Георга Бюхнера[d] (1998)

премия города Ахен имени Вальтера Газенклевера[d] (1994)

премия «Манускрипт»[d] (2000)

премия Франца Кафки[d] (2004)

премия Генриха Бёлля[d] (1986)

премия Стига Дагермана[d] (2004)

литературная премия Штирии[d] (1987)

премия Мюльхайма за драматургию[d] (2002, 2004, 2009, 2011)

премия Хросвиты[d] (1978)

премия Петера Вайса[d] (1994)

Австрийская премия в области художественной литературы[d] (1983)

Премия города Вены в области литературы[d] (1989)

Бременская литературная премия[d] (1996)

премия Генриха Гейне[d] (2002)

театральная премия Нестроя за лучшее драматургическое произведение[d] (2020)

Театральная премия Нестроя за жизненные достижения[d] (2021)

почётный гражданин Вены[d] (2023 сентябрьның 12)

кольцо почёта Штирии[d] (2023 ноябрьның 22)

Хол үжүү Хол үжүү

Эльфри́да Е́линек (нем. Elfriede Jelinek, 20 октябрь 1946 (1946-10-20), Мюрццушлаг, Штирия, Австрия) — австрий чогаалчы, драматург, шүлүкчү база литературлуг шүгүмчүлекчи. 2004 чылдың литературада Нобель шаңналының эдилекчизи.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Эльфрида Елинек 1946 чылдың октябрь 20-де Австрияга төрүттүнген.

Чаш үези[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Чаш база элээди чылдары Венага эрткен.

Елинек католиктиг уруглар сады барып турган, а ооң соонда хүрээ чанында школаже барып турган. Ооң кадында авазы келир үеде ол хөгжүмчү боорун күзеп, ону фортепиано, флейта, гитара, скрипка база альтка өөредип турган. Елинек 13 харлыг турда ону Венаның консерваториязынче киирип алыр, аңаа ол орган, фортепиано, блокфлейтага ойнап турган. Ооң-биле чергелештир ол гимназия база доозуп алган.

Чогаалчы оруунуң эгези[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

1967 чылда сагйыш-сеткили хоозурап бергедээш, бир чыл иштинде бажыңындан үнмейн олурупкан. Ынчан ол чогаал бижиир ажылын эгелээн. Ооң баштайгы бижээн шүлүктери баштай аңгы-аңгы сеткүүлдерге үнүп турар, оон чыыш кылдыр «Лизаның хөлегелери / Тени Лизы» (Lisas Schatten) (1967) деп аттыг үнүп келир. Дараазында чылда ол «буколит» (bukolit) деп романын бижип доозупкан, ынчалза-даа 1979 чылга чедир парлаттынмайн чыткан.

1971 чылда Эльфрида Елинек консерваторияда экзаменнерин дужаап кааптар.

1972 Елинек Берлинче Герт Лошутц деп эжиниң чанынче көже бээр. Бир чыл болганда катап Венага келген.

1974 чылда Готтфрид Хюнгсберга-биле өгленип алыр.

Алдарлыг апарганы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

1975 чылда Елинек «Любовницы» (die liebhaberinnen) деп романы улус чонга улуг чедиишкинниг бараалгаттынган.

1980 чылдарның эгезинде ооң «Хааглыг эжик мурнунда / Перед закрытой дверью» (Ausgesperrten) деп романы үнүп кээр.

1983 чылда Эльфрид Елинектуң «Пианистка» деп кол романы үнүп кээр.

Эльфрида Елинектуң уран чүүлүн 2004 чылда литературада Нобель шаңналы-биле демдеглээн.

Библиографиязы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Немец дылда чогаалдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Тени Лизы / Lisas Schatten (сборник стихотворений) — Relief-Verlag Eilers, 1967
  • мы приманка, детка! / wir sind lockvögel baby! (роман) — Rowohlt, 1970
  • Михаэль. Руководство для инфантилов / Michael : ein Jugendbuch für die Infantilgesellschaft (роман) — Rowohlt, 1972
  • Любовницы / Die Liebhaberinnen (роман) — Rowohlt, 1975
  • буколит: аудиороман / bukolit: hörroman (роман) — Rhombus-Verlag, 1979
  • Перед закрытой дверью / Die Ausgesperrten (роман) — Rowohlt, 1980
  • финал: стихотворения 1966—1968 / ende: gedichte von 1966—1968 (сборник стихотворений) — Schwiftinger Galerie-Verlag, 1980
  • Бесконечная невиновность / Die endlose Unschuldigkeit (проза, пьесы, эссе) — Schwiftinger Galerie-Verlag, 1980
  • Что случилось после того, как Нора ушла от мужа / Was geschah, nachdem Nora ihren Mann verlassen hatte oder Stützen der Gesellschaften (пьеса) — Sessler, 1980
  • Пианистка / Die Klavierspielerin (роман) — Rowohlt, 1983
  • Театральные пьесы (с послесловием Уте Нюссен) / Theaterstücke (mit ein Nachwort von Ute Nyssen) (пьесы) — Prometh-Verlag, 1984
  • О глухомань, защити от неё / Oh Wildnis, oh Schutz vor ihr (проза) — Rowohlt, 1985
  • Заболевание, или Современные женщины / Krankheit oder moderne Frauen — Prometh-Verlag, 1987
  • Похоть / Lust (роман) — Rowohlt, 1989
  • Облака. Дом / Wolken. Heim (пьеса) — Steidl, 1990
  • Изабель Юппер в «Малине»: киносценарий / Isabelle Huppert in Malina: ein Filmbuch (киносценарий)- Suhrkamp, 1991
  • Гора Тотенау / Totenauberg (пьеса) — Rowohlt, 1991
  • Театральные пьесы / Theaterstücke (пьесы) — Rowohlt, 1992
  • Дети мёртвых / Die Kinder der Toten (роман) — Rowohlt, 1995
  • Буря и принуждение: письмо как борьба полов / Sturm und Zwang : Schreiben als Geschlechterkampf (совм. с Юттой Хайнрих, Адольфом-Эрнстом Мейером, эссе) — Klein, 1995
  • Привал, или Этим все занимаются / Stecken, Stab und Stangl: Raststätte (und andere) neue Theaterstücke (пьесы) — Rowohlt, 1997
  • Спортивная пьеса / Ein Sportstück (пьеса) — Rowohlt, 1998
  • он как не он / er nicht als er (пьеса) — Suhrkamp, 1998
  • Ничего страшного: маленькая трилогия смерти / Macht nichts: eine kleine Trilogie des Todes (пьесы) — Rowohlt-Taschenbuch-Verlag, 1999
  • Алчность: развлекательный роман / Gier: ein Unterhaltungsroman (роман) — Rowohlt, 2000
  • Прощай: 3 маленькие драмы / Das Lebewohl: 3 kl. Dramen (пьесы) — Berlin-Verlag, 2000
  • В Альпах: три драмы / In den Alpen: drei Dramen (пьесы) — Berlin-Verlag, 2002
  • Смерть и девушка I—V: драмы принцесс / Der Tod und das Mädchen I—V: Prinzessinnendramen (пьесы) — Berliner Taschenbuch-Verlag, 2003
  • Бэмбилэнд; Вавилон: два театральных текста / Bambiland; Babel: zwei Theatertexte (пьесы) — Rowohlt, 2004
  • Золото Рейна. театральное эссе / rein GOLD. ein bühnenessay — Rowohlt, Reinbek bei Hamburg, 2013

Орус дылда чогаалдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Любовницы / Die Liebhaberinnen — Симпозиум, 1996
  • Пианистка / Die Klavierspielerin — Симпозиум, 2001
  • Перед закрытой дверью / Die Ausgesperrten — Симпозиум, 2005
  • Алчность / Gier — Амфора, 2005
  • Похоть / Lust — Симпозиум, 2006
  • Дети мёртвых / Die Kinder der Toten — Амфора, 2006
  • Михаэль. Руководство для инфантильных мальчиков и девочек / Michael. Ein Jugendbuch für die Infantilgesellschaft — Амфора, 2006
  • Клара Ш. / Clara S. — Митин Журнал, Kolonna Publications, 2006
  • Дикость. О! Дикая природа! Берегись! / Oh Wildnis, oh Schutz vor ihr — Амфора, 2007
  • Мы пестрые бабочки, детка! / Wir sind lockvögel baby! — Амфора, 2007
  • Бембиленд. Вавилон / Bambiland; Babel: zwei Theatertexte — АСТ, Астрель, 2008
  • Тотенауберг — Гора мертвецов / Totenauberg — АСТ, Астрель, 2009
  • Предание смерти / Ein Sportstück — АСТ, Астрель, 2009
  • Болезнь, или Современные женщины / Krankheit oder moderne Frauen — АСТ, Астрель, 2009
  • Посох, палка и палач / Stecken, Stab und Stangl — АСТ, Астрель, 2010
  • Смысл безразличен. Тело бесцельно. Сборник эссе / по-немецки не публиковался — Симпозиум, 2010
  • Чисто рейнское ЗОЛОТО / rein GOLD — АСТ, 2016

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  1. Internet Speculative Fiction Database (англ.) — 1995.
  2. Discogs (англ.) — 2000.
  3. filmportal.de — 2005.
  4. Deutsche Nationalbibliothek Record #119001802 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  5. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  6. CONOR.Sl

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]