Иви мыйызы

Википедия деп сайттан

Ивиниң эң онзагай чүүлү – мыйыстары. Ооң мыйызы инектии дег ишти хос болбас, хан-дамыр сиңген болгаш эм шынарлыг.

Час келирге ивилерге ийи чаа мыйыстар өзүп келир. Өзүп орар мыйызын ыяш-дашка дээспес дээш кедергей кичээнгейлиг ивилер одарлап чоруур. Улуг аңчыларнын угаадыглары биле алырга, аттырган үеде, өлүп чыткан сыын безин мыйызын сыкпас дээш дыка улуг күжениишкиннер кылыр.

Мыйыс өзүп турар үеде ивиниң кежинге «хилиң» ышкаш дүктер чыпшына бээр. Ол дүктер кончуг минниичел шынарлыг, кандыг-бир чүве дээптерге, ооң эът-кежи дораан чым-сырт кынныр. Кеште кедергей хөй хан-дамыр сиңген. Чүге дизе ол хан-дамыр таварыштыр ивиниң мыйыстары дадыкпышаан өзүп сөөктелиир. Шыырак ивилерниң мыйызында адырлар 11 чедир өзе бээр.

Кажан мыйыс четчип келгенде, ооң адаккы талазынга билзектелчек үзүк тыптып келир. Оон 1-2 ай болганда, хан-биле хандырылгазы соксаар. Оортан мыйыс чоорту кадып эгелээрге, ооң кургап дүжеринге таарымчалыг байдал тургусттунуп кээр. Аныяк ивилер мыйызын ыяшка дүрбүп тургаш дүжүрерин бодаарлар. Чамдык ивилерниң бот-боттарын удур-дедир хемиржип чиир таварылгалары база бар.