Канаев, Никита Петрович

Википедия деп сайттан

Канаев Никита Петрович (19071987) — совет якут эртемден, филология эртеминиң кандидады.

Литература критиги талазы-биле база литература шинчилекчизиниң специализи, 80 ажыг ажылдарның автору оон иштинде якут литература төөгүзүнге, якут дылче номнар очулдурукчулары.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

27 сентябрь 1907 чылда Аммосовка көдээ суур бо үеде Нюрбинск улус Саха (Якутия) Республикага төрүттүнген.

Күш-ажыл ажыл-чорудулгазын 1928 чылда эгелээн, Якутск ЦИКа 1929 чылга чедир аппаратка ажылдавышаан. 1929—1932 чылдарда Иркутскунуң күрүне университединге өөренип турган. Университет дооскаш, 1932—1933 чылдарда школага башкылап ажылдап. 1934—1939 чылдарда Чернышевский аттыг Москваның институт төөгү, философия база литература институдунга өөренип турган. 1939—1941 чылдарда Якутскунуң Учпедгиз редакцияның очулдурукчузу турган РСФСР, 1941—1942 чылдарда — Амгино-Нахаринск ортумак школаның директору турган[1].

1942 чылда РККА келдирткен турган, Ада-чурттуң Улуг дайыны киржикчизи турган 1942 чылдан 1943 чылга чедир. Тулчуушкуннарга киржип турган, декабрь 1942 чылдың төнчүзүнде аар балыгланган турган. Күзүн 1943 чылда балыглаашкын-биле демобилизастаан.[2]Школа инспекторлап ажылдап турган Наркомпрос Якут АССР 1943—1946 чылдарда. 1946—1947 чылдарда «Хотугу сулус» журналдың кол редактору болуп турар, 1947—1952 чылдарда — Якутскунуң күрүне ном үндүрер черниң редактору. 1952 чылдан Никита Петрович дыл, литература база төөгү Институдунуң эртем ажылынга турган Якутск филиал Сибир килдис эртем Академиязы ССРЭ (ИЯЛИ ЯФ СК ЭА ССРЭ): биче эртем ажылдакчызы (1952—1970), улуг эртем ажылдакчызы (1970—1980). 1967 чылда кандидат диссертациязын камгалаан темазы «Творчество В. М. Новикова-Урастырова». 1975 чылда эртем ат тывыскан улуг эртем ажылдакчызы мергежили «Литература народов СССР».

Иштинде ооң чугула ажылдары:

  • «Якут литературага чоннар найыралының темазы» (1955).
  • «Якут совет литература» (1963).
  • «Н. Е. Мординовтуң чогаадылгазы» (1964).
  • «Орус-якут литературлуг харылзаалар» (1965).
  • «В. Новикова-Урастырова чогаадылгазы» (1968).
  • «Якут совет литератураның төөгү очериги» (1955—1956, Г. Эргис биле Г. Васильев кады автор болуру).

23 октябрь 1987 чылда Якутияга чок болган.

Ада-чурттуң дайыны 2 дугаар чада база Алдарның 3 дугаар чада орденнер-биле шаңнаткан, а оон аңгыда медальдар, аразында «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» база «За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.».

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]