Мать Тереза

Википедия деп сайттан
Тереза ава (1986)

Майык:Иерарх Ыдыктыг Тере́за Кальку́ттская (шын ады Агне́с Го́ндже Бояджи́у; алб. Anjezë Gonxhe Bojaxhiu, арум. Agnesa (Antigona) Gongea Boiagi; 1910 чылдың август 26, Скопье, Османнар империязы — 1997 чылдың сентябрь 5, Калькутта, Индия), Бүдүн делегейде Тереза ава деп ат-биле билдингир[1] — католик шажынчы, ядыы болгаш аарыг улуска бараан болуп чоруур ынак сеткилдиң миссионерлери деп херээжен шажынчы бөлүктүң тургузукчузу.

Тайбыңның Нобель шаңналының эдилекчизи(1979).

2016 чылдың сентябрь 4-те католиктиг шажын ону ыдыктыгларның аразынче киирген[2][3][4].

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Агнес Гондже Бояджиу родилась 1910 чылдың август 26-да Скопье деп македон хоорайга төрүттүнген[5] болгаш Косоводан албан өг-бүлениң эң бичии төлү кылдыр төрүттүнген[6][7][8][9]. Ада-иези католиктер чораан. Кады төрээннери — угбазы Агата база акызы Лазар. Өг-бүлези шору шыдалдыг улус чораан. Өг-бүлези шажынның сүмелерин дыка сагыыр чораан, авазы үргүлчү мөргүл номчуур, ядыы улуска улуг дузазын база көргүзүп чорааннар. Авазы 6 азыранды ругларны база өстүрген.

Гонджа 12 харлыындан тура шажынга бердинип, Индияга барып ядыы улуска дузалажыырын күзеп, сагыштаалап чораан.

Он сес харлыг тургаш ол Ирландияже чорупкаш, аңаа католик шажын сагылдарын хүлээп алгаш, 1931 чылда Тереза деп ат алгаш, бодун шажынга бердинипкен.

Удатпаанда ону Калькуттаже чорудупкан, аңаа ол 20 чыл иштинде ыдыктыг Мария аттыг уруглар школазынга башкылап келген. 1946 чылдың сентябрь 10-да Калькуттаның ядыыларынга дузалажырынга чөпшээрелди алган болгаш 1948 чылда аңаа шажынынче болгаш язы-сөөгүнче кичээнгей салбас, шупту ядыы болгаш аарыг улуска бараан болуп чоруур ынак сеткилдиң миссионерлери деп херээжен шажынчы бөлүктү тургускан.

1965 чылда Тереза аваның тургусканы организация Индияның девискээринден үнүп, амгыүеге чедир 111 чурттарда 400 салбырларлыг база 120 чурттарда 700 дузалал бажыңнарлыг апарган.


1979 чылда «Түреп чоруур кижиге дузазы дээш» Тайбыңның Нобель шаңналын Тереза ава алган.

Ол 1997 чылдың сентябрь 5-те Калькуттага (Индия) 88 харлап чорааш чок болган. 2016 чылдың сентябрь 4-те католиктиг шажын ону ыдыктыгларның аразынче киирген.

Шаңналдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Американың президентизи Рейган Тереза авага Хосталганың медалын тутсуп турары. Ак бажың, АКШ.
  • Падма Шри (1962, Индия)[10].
  • Премия Рамона Магсайсая (1962, Филиппины)[11].
  • Премия имени Джавахарлала Неру за международное взаимопонимание[en] (1969, Индия)[12].
  • Премия мира Иоанна XXIII (1971, Ватикан)[13].
  • Темплтоновская премия (1973, США)[14].
  • Международная премия Альберта Швейцера (1975, США)[15][16].
  • Премия «Pacem in Terris»[en] (1976, США)[17].
  • Медаль Ла Сторта за службу человечеству (1976, США)[18].
  • Орден Британской империи степени офицера (1977, Великобритания)[19].
  • Премия Бальцана (1978, Италия)[20].
  • Нобелевская премия мира (1979, Швеция)[21].
  • Патрональная медаль[en] (1979, США)[22][23].
  • Бхарат Ратна (1980, Индия)[24].
  • Почётное гражданство Скопье (1980, Македония)[25]
  • Орден «Легион Почёта»[pl] (1980, Гаити)[26][27].
  • Орден Австралии степени компаньона (1982, Австралия)[28][29].
  • Орден «Охотник буйвола»[it] (1982, Канада)[30].
  • Орден Заслуг (1983, Великобритания)[31][32].
  • Президентская медаль Свободы (1985, США)[33][34].
  • Золотая медаль «Борцу за мир» от Советского комитета защиты мира (1987, СССР)[35].
  • Золотая медаль имени Льва Толстого от Российского детского фонда (1990, СССР)[36].
  • Почётное гражданство Загреба (1990, Хорватия)[37][38]
  • Премия ЮНЕСКО за мирное образование[en] (1992, ООН)[39].
  • Орден Королевы Елены (1995, Хорватия)[40]
  • Почётное гражданство США (1996, США)[41].
  • Орден Улыбки (1996, Польша)[42][43].
  • Орден «Честь нации»[en] (1996, Албания)[44].
  • Золотая медаль Конгресса США (1997, США)[45].

Тереза аваны мөңгежиткени[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Скопье хоорайда Тереза авага тураскаал

Тереза ава дугайында кинолар[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Документалдыг кино «Something Beautiful for God», Малкольм Маггеридж (1969),
  • Тереза аваны бактаан документалдыг кино «Ангел из ада» (Hell’s Angel) (1994),
  • Уран чүүлдүг кино «Мать Тереза: Во имя беднейших Господа», Кевин Коннор (1997),
  • Уран чүүлдүг кино «Мать Тереза Калькуттская (Madre Teresa)»,Фабрицио Коста (2003).

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  1. Лопатин В. В., Нечаева И. В., Чельцова Л. К. Прописная или строчная? Орфографический словарь / Отв. ред. Н. Уварова. — М.: Эксмо, 2011. — (Библиотека словарей ЭКСМО). — 2500 экз. — ISBN 978-5-699-49001-1, ББК 81.2Рус-4.
  2. Ватикан причислил монахиню мать Терезу к лику святых. Радио "Свобода" (2016-09-04). Хынаан 4 Тос айның 2016.
  3. Santa Messa con il Rito di Canonizzazione della Beata Teresa di Calcutta, 04.09.2016 (it). Sito ufficiale della Santa Sede (2016-09-04). Хынаан 4 Тос айның 2016.
  4. Santa Messa celebrata dal Santo Padre Francesco con il Rito della Canonizzazione (it). Sito ufficiale della Santa Sede (2016-09-04). Хынаан 4 Тос айның 2016.
  5. The Nobel Peace Prize 1979: Mother Teresa. www.nobelprize.org. Хынаан 11 Сес айның 2012.
  6. Poplin, Mary. The Marriage Devotional: 365 Simple Ways to Celebrate Your Love. — InterVarsity Press (англ.), 2011. — ISBN 978-0830834723. (чедимчок шөлүг)
  7. Group, Salisbury. The Salisbury Review, Volumes 19–20. — InterVarsity Press (англ.), 2011. — ISBN 978-0830834723.
  8. Alpion, Gëzim. Mother Teresa: Saint or Celebrity?. — Taylor & Francis, 2006. — ISBN 0203087518.
  9. Lester, Meera. Saints' Blessing. — Fair Winds, 2004. — ISBN 1-59233-045-2. (чедимчок шөлүг)
  10. Padma Shri Awardees. Правительство Индии. Хынаан 15 июля 2017.
  11. Mother Teresa. Премия Рамона Магсайсая. Хынаан 15 июля 2017.
  12. Nehru Award Recipients. Индийский совет по культурным связям[en]. Хынаан 15 июля 2017.
  13. Awarding of the John XXIII International Peace Prize to Sister Teresa Boyaxhiu (January 6, 1971). Святой Престол. Хынаан 15 июля 2017.
  14. Previous Templeton Prize Winners. Темплтоновская премия. Хынаан 15 июля 2017.
  15. Albert Schweitzer International Prizes Ceremony at UNC-Wilmington. Университет Северной Каролины в Уилмингтоне. Хынаан 15 июля 2017.
  16. Albert Schweitzer International Prizes. Университет Северной Каролины в Уилмингтоне. Хынаан 15 июля 2017. (чедимчок шөлүг)
  17. Pacem in Terris (Peace on Earth) Award Recipients. Епархия Давенпорта. Хынаан 15 июля 2017.
  18. Mother Teresa receives La Storta Medal, 1976. Скрантонский университет. Хынаан 15 июля 2017.
  19. Supplement 47418, page 22. The London Gazette (30 декабря 1977). Хынаан 15 июля 2017.
  20. Mother Theresa of Calcutta. Премия Бальцана. Хынаан 15 июля 2017.
  21. The Nobel Peace Prize 1979. Нобелевский комитет. Хынаан 15 июля 2017.
  22. Relics of Blessed Teresa of Calcutta displayed at National Shrine last week. Catholic Standard[en] (8 июня 2010). Хынаан 15 июля 2017.
  23. Patronal Medal Awarded to Sandra McMurtrie and Robert Comstock. Католический университет Америки (15 декабря 2016). Хынаан 15 июля 2017.
  24. Bharat Ratna Awardees. Правительство Индии. Хынаан 15 июля 2017.
  25. Мајка Тереза. Город Скопье. Хынаан 15 июля 2017. (чедимчок шөлүг)
  26. Mother Teresa received the Legion of Honor award at the National Palace from President Jean-Claude Duvalier. The Post-Star[en] (7 августа 1980). Хынаан 15 июля 2017.
  27. Mother Teresa, 87, Dies; Devoted Her Life to Poor. Los Angeles Times (6 сентября 1997). Хынаан 15 июля 2017.
  28. Bojaxhiu, Teresa. Companion of the Order of Australia. Правительство Австралии (26 января 1982). Хынаан 15 июля 2017.
  29. Honorary Orders of Australia. Правительство Австралии (26 января 1982). Хынаан 15 июля 2017.
  30. Manitoba Order of the Buffalo Hunt. Историческое общество Манитобы[en]. Хынаан 15 июля 2017.
  31. Mother Teresa honoured by HM Queen Elizabeth II. Royal Collection Trust[en] (24 ноября 1983). Хынаан 15 июля 2017.
  32. Mother Teresa Is Honored. The New York Times (25 ноября 1983). Хынаан 15 июля 2017.
  33. Announcement of the Recipients of the Presidential Medal of Freedom. Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре (8 апреля 1985). Хынаан 15 июля 2017.
  34. Remarks on Presenting the Presidential Medal of Freedom to Mother Teresa. Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре (20 июня 1985). Хынаан 15 июля 2017.
  35. 96 лет назад родилась мать Тереза. РИА Новости (27 августа 2006). Хынаан 15 июля 2017.
  36. Лауреаты международной золотой медали имени Льва Толстого. Российский детский фонд. Хынаан 15 июля 2017.
  37. Od 1990. godine (Republika Hrvatska). Город Загреб. Хынаан 15 июля 2017.
  38. Od 1990. godine (Republika Hrvatska). Городская скупщина Города Загреба[en]. Хынаан 15 июля 2017.
  39. UNESCO Prize for Peace Education (1992). ЮНЕСКО. Хынаан 15 июля 2017.
  40. Odluka kojom se odlikuje Veleredom kraljice Jelene s lentom i Danicom. Narodne novine[en] (22 августа 1995). Хынаан 15 июля 2017.
  41. Honorary Citizens of the United States. Сенат США. Хынаан 15 июля 2017.
  42. Matka Teresa z Kalkuty ogłoszona świętą. "Nieśmy w sercu jej uśmiech". Польское радио (4 сентября 2016). Хынаан 15 июля 2017.
  43. Matka Teresa z Kalkuty. Орден Улыбки. Хынаан 15 июля 2017.
  44. Shenjterohet "Nene Tereza". Правительство Албании[en]. Хынаан 15 июля 2017.
  45. Congressional Gold Medal Recipients. Палата представителей США. Хынаан 15 июля 2017.

Литература[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]