Театр

Википедия деп сайттан

Майык:Театр

Опера театры
К. Сомованын А. Блоктун номунга «Театр» деп иллюстрациязы

Теа́тр (грек. θέατρον — кол утказы — бир-ле солун чуве коор чер, оон — коргузуг, от θεάομαι — коор) — солун коргузуг искусства, ангы-ангы уран-чуулду коргузуп турар уткалыг (литературы, музыки, хореографии, вокала, изобразительного искусства и других) бодунун тускай шынарын илередип чоруур: шынын коргузери, маргыжары, кижинин аажы-чаннарын, болгаш демдек салыры-биле ниити туннелин ундурери, драма таварыштыр кылдыныгны коргузери, эн кол киржикчи актёр[1] болур.

"Театр" деп состун торел болуктеринче ангы-ангы билиглерни болгаш видтерни киирип болур: драматический театр, оперный, балетный, кукольный, театр пантомимы болгаш оскелери.

уе-шагдан тура театр бот хуузунда коллективтиг уран-чуул кылдыр санатынып турар; амгы уенин театрынын спектакля хевирин тургузарында, актерлар биле режиссёра (дирижёра, балетмейстера) болгаш оске киржикчилернин аразында чурукчу-сценограф, композитор, хореограф, болгаш бутафоры, костюмеры, гримёры, ажылчын сцена, чырык-биле ажылдаар улус киржип турар[2].

Театрнын хогжуделгизинде болгаш ниитилелдин хогжудулгези-биле культуры байдалы сырый холбаалыг .

Театрнын тоогузу[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Театрнын торуттунгени шаандагы ангчыларынын, кодээ ажыл-агыйнын болгашритуальных байырлалдаран тывылган, аллегорической хевиринде бойдустун болуушкуннарындан азы ажыл-агыйдан тургустунган кылдыр санаар. Ынчалза обрядовые ажыл-чорудулгазы боттары театр кылдыр илереттинбейн: искусство шинчилеп турар эртемдээнерин бодалында болза, театрнын эгези коржукчулернин тыптырындан хамааржыр.[1].

тетарнын эгеки уе-чадазынын сайзыралында — улусчу байырлалда — пение, танец, ыры болгаш драма таварыштыр ажыл-чорудулгазы чарылбас чангыс аай турган; ажылдын чорудулгазында болгаш профессионалдыг ажылында театр синкретизм доктаал кужун чидирген, уш кол хевири тургустунган: драма театры, опера болгаш балет, оон ынай холушкак хевирлери.

Антиктиг театр[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

бурунгу грек театр мистерий торуттунген, чер ажылынын бурган-камгалакчыга тургусттунган, бир дугаар оочурда Дионису: тургусутнган хор байырлалынга «сатиров», ошку хевин кеткеш, ырыларын ырлап турган (дифирамбы), тургузуунда мифы хевири кирип турган дионисийстиг болуунге. Хордан «трагедия» (буквально — «песнь козлов») деп сос тургусттунган. б.э. 534 ч. тетарнын торуттунген чылы деп санап турар, афинский поэт Феспид Улуг Дионисий уезинде хор-биле денге ажыглап турган актёра-декламатор[3]. Декламатор, б.э. VI векке дээр «гипокритом» деп адаттынып турган , хор-биле диалогче кирер кижи кылдыр санаар турган, мифтин оске киржикчилерин коргузуп болгаш хор-биле диалогче кире бээр турган. Соннай Эсхил хорче ийи дугаар актёра-декламаторну киирген, а Софокл уш дугаарын, — б.э. V векте «гипокриты» чугле хор-биле харылзааны тудар эвес, а боттарынынаразынга база диалогту чортур турган, туннелинде чугле драма ажылын хордан сырый харылзаалыг болбас кылдыр кылган[3].

Грек театр Таормина, Сицилия

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  1. 1,0 1,1 Чазыглыг цитата: Неверный тег <ref>; для сносок te не указан текст
  2. Струнино — Тихорецк. — С. 600. — 600 с. — (Улуг совет энциклопедия : [шупту 30 т.] ; т. 25).
  3. 3,0 3,1 Чазыглыг цитата: Неверный тег <ref>; для сносок trag не указан текст

Литература[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шолулгелер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]