Теве

Википедия деп сайттан
Теве

Ийи мөгенниң теве
Эртемде классификациязы
Делегей чергелиг эртемде ады
Синонимнери
Ареал
Камгалал деңнели
Теве

Теве – теве малдың ниити ады.

Эртем талазы-биле алырга, ийи мөгенниг теве, азы бактриа́н (лат. Camelus bactrianus) – Camelidae деп аймактың эң улуг хевири-дир, ол ынчангаш Чаңгыс мөгенниг теве-биле кады Тевелер (лат. Camelus) деп төрелдешкээнге хамааржыр.

Чаңгыс мөгенниг теведен аңгыда, ийи мөгенниг тевениң хемчээли база кили улуг болгаш ооң дүгү элээн сырый. Ол тевениң ийи хевири бот-боттарынга чоок амытаннар хевири болгаш, оларның холушкак төлдери кадык болгаш анаа болур.

Тывалап тевени ылгап адаары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Теве – теве малдың ниити ады бооп эр малды база ынча дээр.

Эңгин – кыс теве, төрүүр теве.

Бодаган – тевениң оглу, назыны бир харга чедир. Карачал чугаада эр бодаган, кыс бодаган дээр.

Дорум – бир хар ажа бээрге, дорум апаар, ону ийи харга чедир эр дорум, кыс дорум дээр.

Тайлак – хунан чеде берген азы ийи хардан үш харга чедир назылыг, ынчангаш эр тайлак, кыс тайлак дээр.

Дуңгуш теве – ол дээрге үш харлыг болгаш бир-ле дугаар төрүүр теве. Адаар ылгалы мындыг: дуңгуш теве төрүптерге эңгин теве апаар азы оолдуг теве апаар.

Адан теве – назыны үш харлаан болгаш чазап каапкан теве болур.

Буура – назыны үш хар чеде берген болгаш чазаттынмаан үрелиг азы бүдүрүкчү мал болур. Бир кодан тевеге бир буура чоруур.

Чедишкен теве – дөрт хардан ыңай назылыг тевени чедишкен теве дээр.

Дөзү[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  1. Монгуш КЕНИН-ЛОПСАҢ: ТЫВА ЧАҢЧЫЛ. Тыва чоннуң ыдыктыг чаңчылдары. – Тувинские традиции. Книга вторая: священные традиции тувинского народа. – Кызыл: Тувинское отделение педагогического общества при Министерстве образования республики Тыва: Издательство “Новости Тувы”, 1999. На тувинском языке. 352 с.