VI-гы Далай-Лама
|
VI-гы Далай-Лама | |
|---|---|
 | |
| Төрүттүнген хүнү | 1683 марттың 1 |
| Мөчээн хүнү | 1706 ноябрьның 15 (23 хар) |
| Чурт | |
Алдыгы Далай-Лама Чалбаа Саныяң Чамзы азы Гьялва Саняң Гьяцо 1683 чылда төрүттүнген. 1706 чылда төре аралчып бурганнай берген. Саныяң Чамзының төрүттүнген чурту амгы Индияның девискээринче кире берген. Саныяң Чамзы ламаны тодараткаш, Будлан ордуну 1695 чылда тудуп дооскан. Ийи дугаар Банчын лама Саныяң Чамзы Далай ламаның башкызы турган. Алдыгы Далай лама арзылаң дүжүлгезинге 1697 чылда чалараан. Ол шүлүк чогаалы, хөгжүмге ынак турган болгаш Будлан ордузундан үнүп, даг белинде бодунуң туттурганы бичии бажыңчыгашка олурарынга ынак чораан. Эрге-чагырга тудар хөңнү чок, шүлүк чогаалынга база найыр-наадымга сундулуг кижи чораан. Харын Барыын Моолдуң хааны Лувсан дээрзи Агваан Иш Жамц дээр ламаны Алдыгы Далай лама деп чарлаар дээш, улуг будулгаазын болдурган диген чүүл төөгү бижиктеринде бар. Төвүттерниң бижээни-биле алырг, алдыгы Далай лама Саныяң Чамзыны Моолче аппар чорда, ол орук ара төре аралчып, бурганнай берген бооп турар. Г.Ц.Цыбиковтуң алды дугаар Далай-Ламаны Бээжиңче чедирер дээш бар чорда, ол орук ара бурганнай берген деп демдеглээни чүүл база бар.
Тыва дылче Алдыгы Далай-Лама Саныяң Чамзының шүлүктерин тыва чогаалчы, Россияның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү Роман Дамдынович Лудуп 2012 чылда очулдурган. Ук очулга ажылы 2012 чылда болуп эрткен чогаал мөөрейинге "Эң эки очулга ажылы" деп бедик үнелелди алган.
Медээниң дөзү
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- " К.К.Кудажы, Ю.Ш.Күнзегеш. Улуг-Хем: Тыва чогаалчыларның сеткүүлү 5-6. Доржготов "Судур". 1993чыл."