Мурнуу Корея кодун көөр

{{Күрүне
| Тыва ады = Мурнуу Көрей
| Хамаарылганың падежи = Мурнуу Көрейниң
}}

'''Мурнуу Көрея''' ({{lang-ko|대한민국}} [tɛːhɐnminɡuk̚] тэха́н мингу́к, {{lang-ru|Южная Корея}}, {{lang-en|South Korea}}) — Чөөн Азияның күрүнези. Төвү — [[Сеул]] хоорай.

== География болгаш агаар-бойдус ==
Мурнуу Көрея Көрей чартык ортулуктуң мурнуу чүгүн эжелеп турар. Барыын талазында Сарыг далай агып турар, чөөн талазында — Япон далай, а мурнуу талазында — Чөөн-Кыдат далай агып турар. Мурнуу Кореяның девискээри — 99 617,38 квадраттыг километр.

Чуртту колдуунда даглар ээжелеп турар, а алаактыг черлер 30 % черни ээжелеп турар.

3000 бичии болгаш чуртталга чок ортулуктарлыг. Эң улуг ортулуу — Чеджудо.

Климады муссоннуг, чай изиг болгаш шык, кыш сооксумаар болгаш кургаг.

[[File:Republic of Korea (de-jure).jpg |thumb|450px| Көреяның можулары]]

== Хоорайлар болгаш можулар ==
Мурнуу Корея 18 можу, 6 хоорай можу чергелиг, 1 хоорай тускай статустуг кылдыр үлеттинип турар. Эң улуг хоорайлары - Сеул, Пусан, Тэгу, Кванджу, Ульсан, Тэджон.

== Чурттакчы чон ==
Корей чон - Корей чартык ортулуктуң кол үндезин чону болуп турар. Амгы үеде Мурнуу Кореяның корейлер саны 50 млн.чедип турар. XIX вектиң төнчүзүнде Кореяга 10 ажыг муң хире кыдат чон база чурттап турган. 2006 чылдың статистиказы-биле алырга 20700 кижи. Колдук кезии тайвань паспортарлыг. Сөөлгү үеде даштыкылар саны Мурнуу Кореяда көвүдеп турар. 2012 чылдың ноябрьның статистиказы-биле Мурнуу Кореяда 1,4 млн даштыкылар бар.

== Эртем-билиг, шинчилелдер ажылы болгаш техника сайзыралы ==
Эртем-билиг, шинчилелдер ажылы болгаш техника сайзыралын Мурнуу Көреяның эртем-билиг, шинчилелдер ажыл болгаш техника ямызы харыылап турар. 2008 чылда ийи ямыны каттыштырганының түңнелинде тургустунган. 

== Чүдүлге ==
2003 чылдың күрүне статистиказы ёзугаар 46% чон кандыг-даа чүдүлгеге бодун хамаарыштырбаан. Христиан чүдүлгениң сүзүглекчилери 29,3% (протестант - 18,3%, католик - 10,9%), буддистер - 22,8%. Мурнуу Кореяда 40 муң хире санныг мусульман чүдүкчүлер бар, олар болза 0,1% ээжелеп турар.

[[File:Kim Yu-Na 2009 Worlds.jpg|thumb|200px|Мурнуу Кореяның тергиин спортсменнериниң бирээзи Ким Ён А]]
== Спорт ==
Тхэквондо биле хапкидо Мурнуу Кореяда үндезин спортар аразында эң тергиин деп санаттынып турар. Ынчалза-даа барыын чүктен келген спорттарның сайзыралы бедик. Эң сайзыраңгайлары — альпинизм, футбол, [[Греко-рим хүреш|греко-рим хүреш]] ,бейсбол, баскетбол, плавание, лёгкая атлетика , бокс болгаш фигурное катание. Делегей чергелиг маргылдааларга болгаш Олимпиадаларга Мурнуу Корея улуг күрүнелерден чыда калбас болгаш бедик деңнелди көргүзүп турар.
:Лондон хоорайга болуп эрткен Олимпиадага Мурнуу Корея 5-ки черни ээлээн. Олимпиадага 13 алдын, 8 мөңгүн болгаш 7 хүлер медальдарлыг болган. Медальдар саны-биле Мурнуу Корея [[Германия]], [[Франция]] болгаш [[Италия]] деп Европаның шыырак командаларын ашкан.

== Мурнуу Корея дугайында ==

* Күрүне дылы - көрей

* Төвү - Сеул

* Эң улуг хоорайы - Сеул

* Чурт баштыңы - Мун Жай Ин (2017 чылдан)

* Премьер-министр - Ким Бу Гем

* Девискээриниң делгеми - делегейде 107 дугаар черде

* Чурттакчы чону:
:- саны 48 955 203[1] кижи. (делегейде 25 дугаар черде)
:- сырыйы 480 кижи./км²

* Күрүне акшазы - көрей вона (KRW, коду 410)

* Интернет-домен - .kr

* Код ISO - KR

* Телефон коду - +82

* Шак куржаа - +9

== Дөс ==
Азия чурттары. Мурнуу Корея.

[[Аңгылал:Чурт|М]]