Божа

Википедия деп сайттан

Божа болза тыва кижилерниң эмге ажыглаар база алгы-кеш болбаазырадып эттээринге чугула херек ак чем болур. Чемге хөөн чок апарган кижиге изиг божа ижиртир. Ажыы болган хойтпакты хайындырар. Ол чүл дээрге, улуг пашка бир паш хойтпакты куткаш, ынаар шуурунну салгаш, дөрт талазы-биле борбак даштар-биле чыскыыр. Шууруннуң кырынга чылапча пажын салгаш, ону долгандыр кидистен кылган ораалда азы куру-биле куржаптар. Чылапчага соок сугну кудуп алыр. Арага тигерде, аргалыг болза, кара тал дазылы-биле азы пар дыттыңбудуу-биле от одаар. Пашта хойтпак хайнырга, чылапча суу изиир, шууруннуң шоргазын куду арага чүгүрүп баткаш,шорга аскында салып каан хууңче агып кирер. Суг изий бээрге соок суг-биле солуп турар. Бир паш араганы тигерде, ий азы үш катап чылапча суун солуур. Өйү келирге, чылапчаны азы шуурунну эзер. Арагазын аксып каапкан хойтпактың божазы пашка артып калыр. Божаны алыр эң-не бурун аргазы бо-дур. Тывалар божа-биле алгы идээлээр. Бир алгыны үш катап суг идээлээр болур. Идээзи ханган алгыны эттээрге, эттеттингир болур.

Дөc[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  1. Моңгуш КЕНИН-ЛОПСАҢ: ТЫВА ЧАҢЧЫЛ. Тыва чоннуң ыдыктыг чаңчылдары. – Тувинские традиции. Книга вторая: священные традиции тувинского народа. – Кызыл: Тувинское отделение педагогического общества при Министерстве образования республики Тыва: Издательство “Новости Тувы”, 1999. На тувинском языке. 352 с.