Кызылдың күрүнениң педагогика институду

Кызылдың күрүнениң педагогика институду (ККПИ),

• 1952-1956 чч. – Тыва АССР-ниң Кызылдың башкы институду;

• 1956-1995 чч. – Тыва АССР-ниң Кызылда күрүнениң педагогика институду;
• 2007 ч. – амгы үе – Тываның күрүне университединиң Кызылдың педагогика институду.

Төөгүзү

1950 чылдарның эгезинде Тыва АССР-ниң бүгү-ле салбырларынга дээди эртемниг специалистер хереглеттинип турган. Ылаңгыя башкылар чедишпестеп турган. Ынчан Тыва Республиканың чазаа ССРЭ-ниң удуртулгазынче Тывага институт ажыдарын дилээн. 1952 чылдың июнь 30-де Кызылдың башкы институду ажыттынган. Ол үеде Институтка чүгле Дыл болгаш чогаал салбыры биле физика-математика салбыры ажыттынган турган. Ол үеде чылда чүгле 100 сургуул киирип ап турган.

Баштайгы доозукчулары 85 кижи Институтту 1961 чылда дооскан. 1961 чылдан 1995 чылга чедир 9849 дээди эртемниг специалисттер үнген.

Оларның аразында Тываның алдарлыг башкылары, чогаалчылары, эртемденнери хөй:

• Салим Сазыгович Сюрюн-оол (чогаалчы)

• Александр Александрович Даржай (чогаалчы)
• Евгений Владимирович Антуфьев (чогаалчы)
• Уран Алдын-ооловна Донгак (эртемден)
• Лидия Херлииевна Иргит (шүлүкчү)
• Сайлыкмаа Салчаковна Комбу (шүлүкчү, эртемден)
• Дубровский Николай Григорьевич (эртемден)
• Ондар Сергей Октяевич (эртемден)
• Дыртык-оол Анна Оюновна (эртемден, музей ажылдакчызы)
• Бавуу-Сюрюн Мира Викторовна (эртемден)
• дээш оон-даа өске.

Амгы үези

1995 чылдан тура Тываның күрүне университединге хамааржыр апарган. 2018 чылдың ноябрь 1-ден тура Тываның күрүне университединиң Кызылдың педагогика институду Тыва Республиканың Улустуң чогаалчызы Александр Александрович Даржайның адын эдилеп чоруур.

Дөс:

http://kpi.tuvsu.ru/ Archived 2019-11-26 at the Wayback Machine