Мавлютова, Мунавара Габдракиповна

Википедия деп сайттан

Мунавара Габдракиповна Мавлютова

Төрүттүнген хүнү 1923 августтуң 16(1923-08-16)
Мөчээн хүнү 2022 июньнуң 15(2022-06-15) (98 хар)
Чурт

Мунавара Габдракиповна Мавлютова (16 август 1923 чыл, Урзайбаш, Башкир АССР) — совет эмчи, уруглар Майык:Хирург. Медицина эртеминиң доктору (1979), профессор (1980). Башкир АССР-ниң алдарлыг эртем ажылдакчызы (1989). ССРЭ-ниң кадык камгалал Тергиини (1963)[1]. С. Д. Терновского аттыг шаңналдың Лауреады (2008).


Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Мунавара Габдракиповна Мавлютова 16 август 1923 чылда Башкир АССР-ге Урзайбашка тараачын өг-бүлеге төрүттүнген. Ооң адазы Буздякской район Кызыл-елга көдээ суурну үндезилээн.

1940 чылда, Белебеевской педучилищени дооскан соонда, Андижанск областьче башкылап чоруткан турган, ынчалза-даа удаваанда төрээн чурттунче ээп келген. Ону Буздякский районнуң Арслановской чеди чыл школазынга башкылап томуйлаан турган. Ада-чурттуң Улуг дайынының чылдарында, 1942—1944 чылдарда, школа директорлап ажылдап турган.

1944—1945 чылдарда ВЛКСМ Буздякской район комитединиң секретары турган. Ооң улуг эвес педагогика дуржулгазын өөренип көргеш, аңаа педагогика институдунче кирерин саналдап турган, ынчалза-даа Мунавара ыяк эмчи апаарын шиитпирлээн. Эмчи апаар күзели аңаа ам-даа бичии чораан үезинде тывылган.

19451950 чылдарда Башкир күрүне медицина институдунга өөренип турган.

1950—1953 чылдарда Ишимбайск кадык камгалал килдизинге эргелекчилеп ажылдап турган база Уфа хоорайның кадык камгалал килдизиниң эргелекчиниң оралакчызы.

1956 чылда Г. Г. Куватов аттыг Республиканың клиника эмнелгезинге эмчилеп ажылдап эгелээн.

1959—1964 чылдарда — Г. Г. Куватова аттыг РКБ килдистиң эргелекчизи.

1964—1966 чылдарда — Уфим кадык камгалалы килдис кол хирург, хары угда, 1964—1967 чылдарда, Уфа хоорайның 1 дугаар база 2 дугаар эмнелгелериниң эмчизи, 1966 чылдан — килдистиң эргелекчизи.

1966 чылдан — Башкир күрүне медицина институдунуң башкызы.

1966—1989 чылдарда — Башкир АССР-ниң кол уруглар хирург.

1970—1989 чылдарда — Башкир күрүне медицина институдунуң уруглар хирургия кафедразының эргелекчизи.

2001 чылдан Республиканың уруглар клиника эмнелгезинге ажылдап турган.

Өг-бүлези[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Муж — Рыфат (Руфат) Рахматуллович Мавлютов (1926—2000), Уфим авиация институдунуң ректору (1961—1991), профессор, Россияның эртем Академиязының кежигүн-корреспондентизи (1991), Россияның эртем академиязының механика Институдунуң директору (1992—1998)[2].

Эртем ажыл-чорудулгазы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шинчилелдериниң кол угланыышкыннары:

  • профилактика база аппендикулярный перитонит эмнээри, гематогенный остеомиелит,
  • диагностика аргаларын сайзыраңгайжыдары база острой ириңниг деструктивной хирургия эмнээри база хоочу пневмония.

Профессор М. Г. Мавлютованың удуртулгазы-биле оказание нормативтери база уругларга хирургия дуза организациязын шинчилээн, показания боостаа безиниң аарыглары хирургия эмнээри, уругларның эрте выявлению бронхоэктатический аарыглар рекомендациязы база оларның диспансеризациязы[1].

М. Г. Мавлютованың удуртулгазы-биле уруглар хирургия килдис Республиканың уруглар клиника эмнелгезин ажыткан турган, Уфа хоорайның № 17 дугаар хоорай эмнелгези, Октябрьский, Стерлитамак, Салават хоорайларга. 1974 чылда Республиканың уруглар клиника эмнелгезиниң базазынга Башкир төп уруглар хирургиязын тургускан, межрайон төптер организастаан турган[3].

6 кандидаттар база 3 медицина эртеминиң докторларын белеткээн. М.Мавлютованың удуртулгазы-биле шинчилээн база практикаже 60 ажыг чаа аргалар диагностиканы нептереткен база аарыгларны эмнээри.

170 ажыг эртем ажылдарның автору.

Шилиттинген ажылдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Профилактика инфекционных осложнений и комплексное лечение детей с сочетанной и комбинированной термической травмой, пострадавших на катастрофе. — Уфа, 2004 (кады автор болуру);
  • Организация, развитие и становление детской хирургии в Республике Башкортостан. — Уфа, 2011.

Хүндүлүг аттары база шаңналдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Чогаал[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Ишимбайская энциклопедия. — Уфа: Башкирская энциклопедия, 2015. — С. 347.

Майык:Rq