Мерген
Мерген деп сөс амгы үеде колдуунда кижи ады деп санатынып турар. Ол аттың утказын "кончуг дээн угаан-сарыылдыг" деп билип болур. Ынчангаш бо сөс "угаан" деп сөс-биле кады дыка ажыглаттынып турар, чижээлээрге, "мерген угаан" дээр. Шаанда мерген угаанныг кижилерниң, ол ышкаш ча-биле кончуг адар улустуң адынга "мерген" деп атты кожуп турган (Дөвүн-Мерген, Бархудай-Мерген, Хоорлардай-Мерген, Алдай-Мерген дээш баар).
Бурун шагда "мерген" деп сөс "берген" деп адаттынып турган. "Берген" дээрге угаан-сарыылды азы адыгжы чаялганы Мөңге-көк Деңгер-Хайыра-Хаанның бергени бооп турар.
Эгези "б" деп үннүг турган чамдык сөстер чоорту "м" деп үн-биле солутуна бээри - тыва дылдың бир тускай аяны. Чижектер: болдурга - молдурга, баадыр - маадыр, оон башка - оон машка, балгаш - малгаш.
Дөзүк
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]"Адыг-Ээрен" сайт Archived 2015-04-09 at the Wayback Machine