Перейти к содержанию

Оразакын, Аскар

Википедия деп сайттан

Аскар Оразакын

каз. Оразақын Асқар

Төрүттүнген хүнү 1935
Төрүттүнген чери
Мөчээн хүнү 2019 январьның 24(2019-01-24)
Мөчээн чери

Аскар Оразакын (каз. Асқар Оразақын; 1935 чылдың май 16 – 2019 чылдың январь 24) – казах болгаш совет шүлүкчү, филолог, фольклорист. Улустар аразының «Алаш» деп литература шаңналының, Казахстанның Чогаалчылар эвилелиниң Мукагали Мактаев аттыг литература шаңналының лауреады.

Намдары

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Аскар Оразакын 1935 чылдың май 16-да Кыдат Улус Республиказының Синьцзян-Уйгур автомнуг районунуң Или-Казах автономнуг округунуң Мукей-Каратас суурга төрүттүнген[1]. Суан сөөктүг[2].

Кульджа хоорайга өөренгеш, 1951 чылда Урумчи хоорайда Нациялар институдунуң филология факультединче кирип алган.

1955 чылда Казахстанче көже берген.

1961 чылда Казах күрүне университединиң филология факультедин дооскан.

Казах ССР-ниң Эртемнер Академиязының Валиханов аттыг Төөгү, этнография болгаш археология институдунуң биче эртем ажылдакчызы, Казахстанның Чогаалчылар эвилелиниң чечен чогаал хөгжүдер бюрозунуң инструктору, Республиканың ном палатазының килдис эргелекчизи, «Жалын» деп ном үндүрер черниң улуг редактору болуп ажылдап турган.

Казахстанның Чогаалчылар эвилелиниң баштаар чериниң кежигүнү (1996 чылдан эгелеп).

Чогаадылга ажылы

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Ол дебюдун 1950 чылдарның эгезинде, шүлүктери солун-сеткүүлдерге үнүп эгелээрге кылган. Элээн каш шүлүктер (ооң иштинде уругларга база) чыындызының автору.

«Бүгү делегейниң уруглар чогаалының» бежен томун казах дылга үндүреринге дузалажып турган.

Казах эротикага хамаарышкан улустуң аас чогаалын, казах дылдың ааска сыңмас лексиказын, бак сөстерин өөренип, шиничилел ажылын кылып турган. Казах дылда ааска сыңмас шүлүк чогаалын чыггаш, ийи том үндүрген.

Шилиттинген чогаалдары

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
  1. Тұңғыш. Өлеңдер. А., ҚМКӘБ. 1964;
  2. Мейірім. Өлеңдер. А., «Жазушы», 1975;
  3. Күнгей. Өлеңдер мен дастандар. А., «Жазушы», 1975;
  4. Ләйлә. Өлеңдер. А., «Жалын», 1977;
  5. Көкорай. Өлеңдер. А., «Жалын», 1979;
  6. Балқарағай. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Жазушы», 1981;
  7. Сәулет. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Жазушы», 1984;
  8. Таудай бол! Өлеңдер. А., «Жалын», 1984;
  9. Белжайлау. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Жалын», 1985;
  10. Расти большим. А., «Жалын», 1985;
  11. Өркеш. Таңдамалы, А., «Жалын», 1987;
  12. Қара өлең. А., «Жазушы», 1989;
  13. Баркөрнеу. Таңдамалы, А., «Жалын», 1992;
  14. Құран хикаялары. Аударма. А., «Жалын», 1992;
  15. Керімсал. А., «Жазушы», 1994;
  16. Жарапазан. А., «Балауса», 1995;
  17. Суретті әліппе. А., «Өнер», 1996;
  18. Әрі итер әлеміне саяхат. А., «Интерпечать», 1999.
  19. Орбұлақ. Өлеңдер. А., «Ануар», 2000;
  20. Тәуелсіздік тартулары. А., «Өнер», 2001;
  21. Отан деп оянғанда. Өлеңдер мен дастандар. А., «Жалын», 2004;
  22. Атамекенге оралғанда. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Жалын», 2005;
  23. Ұяда нені көрсең… Өлеңдер. А., «Балауса», 2005;
  24. Қос қоңырау. Өлеңдер. А., «Балауса», 2005;
  25. Сүт сыйлықтары. Өлеңдер. А., «Балауса», 2005;
  26. Ұлттық ойындар. Өлеңдер. А., «Балауса», 2005;
  27. Жаңа баталар. Өлеңдер. А., «Балауса», 2005;
  28. Жеткіншек. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Балалар әдебиеті», 2005;
  29. Әріп — дыбыстық таңбасы. Өлеңдер. А., «Аруна», 2005;
  30. Дербестік дес бер-генде. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Жалын», 2006;
  31. Мерекелер. Өлеңдер. А., 2007;
  32. Алтын абдыра. А., «Балауса», 2007;
  33. Елеулі елу ертегі, жебе дей жетпіс жұмбақ. А., «Ана тілі», 2007;
  34. Ел ішінде. Өлеңдер мен поэмалар. А., «Жалын», 2008;
  35. Інжу маржан. Әлем елдерінің халықтық жырлары. Аударма. А., «Балауса», 2008;
  36. Балаларым — бақытым. Өлеңдер. А., «Алматыкітап», 2008;
  37. Ақша туралы ақиқат. Өлеңдер. А., «Мектеп», 2008;
  38. История денег. Стихи. А., «Мектеп», 2008;
  39. Логопедтік әліппе. Өлеңдер. А., 2008.[3]
  40. Белжайлау : Стихи и поэмы. (Для старшего школьного возраста)

Шаңналдары

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
  • «Казахстан Республиказының тускайлаң чорук чарлаанының 10 чылы» деп медаль
  • «Күш-ажылчы шылгарал дээш» медаль
  • Улустар аразының «Алаш» деп литература шаңналы
  • Казахстанның Чогаалчылар эвилелиниң Мукагали Мактаев аттыг литература шаңналы
  • Панфилов районунуң (Алматы облазы) хүндүлүг чурттакчызы

Демдеглелдер

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
  1. ↑ По другим данным родился в селе Мукей Каратас Илийского района Восточно-Туркестанской области
  2. ↑ Толағай шыққан топта сынағанда… | Қазақ Әдебиеті - QazaqAdebieti.
  3. ↑ Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер #Саят, Жұмашева Қайырниса — Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл

Литература

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
  • Жетісу энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
  • «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев — Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
  • Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса — Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл

Айтыглар

[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Дөзү – «https://tyv.wikipedia.org/w/index.php?title=Оразакын,_Аскар&oldid=40726»