Полулях, Юрий Георгиевич

Полулях, Юрий Георгиевич (1940 чылдың ноябрь 24, Красный Кут, Саратов Облазы) – экономист-эртемден, профессор, экономика эртемнериниң доктору, Россияның шинчилел эртем-консультациялыг экспертиза төвүнүң эксперди, РФ-тиң инвестиция болгаш тудуг экономиказының академиязының (МАИЭС) академиги, Тыва Республиканың президентизиниң экономиктиг реформалар талазы-биле сүмелекчизи (1992-1998).

Намдары

Юрий Георгиевич Полулях 1940 чылдың ноябрь 24-те ССРЭ-ниң Саратов облазының Красно-Кут районунуң Красный Кут деп черге төрүттүнген.

1959 чылда Татищевтиң көдээ ажыл-агый техникумун дооскаш, Казахстанга машинист-дизелист бооп ажылдаан, оон Узбекистан биле Туркменистанга СОвет Шеригниң хүрээлеңинге албан эрттирген, а курлавырже халашкан соонда 1967 чылда Калинин аттыг Саратовтуң көдээ ажыл-агыйның механизастаарының институдун, 1970 чылда Красноярскиниң көдээ ажыл-агый институдунга экономист эртемни бот-өөредилге-биле дооскан. Башкылар ооң билиглериниң хөй талалыын, улус ажыл-агыйының янзы-бүрү адырларынга чаа чүүлдү дилеп келгенин демдеглеп турган.

Инженер-механик тускай эртемниг апаргаш, ол чаа мергежил чедип ап, кандидат диссертациязын – амгы үениң машина ажыглалынга, а доктор диссертациязын – экономика теориязының эң нарын айтырыгларының бирэзи болур черни чогумчалыг ажыглаарынга база чер хамаарылгаларынга камгалап ап шыдаан.

1967 чылдан 1975 чылга чедир — СО ВАСХНИЛ Тываның көдээ ажыл-агый опыттыг станциязының механизастаар килдизиниң улуг эртем адылдакчызы, экономика килдизиниң эргелекчизи кылдыр ажылдаан.

1975 чылдан 1992 чылга чедир — СО ВАСХНИЛ-диң Сибирьде көдээ ажыл-агыйның эконмиказының Эртем-Шинчилелдиг институдунуң Тыва секторунуң (1992 чылдан — Тыва комплекстиг килдис) удуртукчузу.

1992 чылдан — Тыва Республиканың президентизиниң экономиктиг реформалар талазы-биле сүмелекчизи.

1998 чылдан — Россияның Эртемнер Академиязының Сибирьде килдизиниң Тыва казымал байлактарны бүгү талалыг шиңгээдир институттуң кол эртем ажылдакчызы, Тываның күрүне университединиң экономика кафедразының профессору.

1997 чылдан — Национал өнчү -хөреңги үнелел болгаш экспертиза палатазының кежигүнү;

2000 чылдан — Россияның шинчилел эртем-консультациялыг экспертиза төвүнүң эксперди.

125 ажыг экономиканың чидиг айтырыгларынга хамаарышкан эртем ажылдарының автору. Ю.Г. Полуляхтың эртем шинчилелдериниң хөй кезии амыдыралга дузалыг шынарлыг, боттуг ужур-уткалыг болгаш үре-түңнелдиг. Ооң саналдааны Россияның субъектилериниң саң-хөө деткимчезиниң принциви 2000 чылда федералдыг бюджеттен республикага трансферттерниң түңүн 1,1 миллиард рубль чедир көвүдедир арганы берген.

Шаңналдары, ат-алдары

• Тыва АССР-ниң алдарлыг экономизи
• ССРЭ-ниң УАЧД-ниң мөңгүн медалы
• "Шылгараңгай күш-ажылы дээш" деп медалы
• "Күш-ажылдың хоочуну" медалы

Дөс

1. Юрий Геогриевич ПОЛУЛЯХ // XX чүс чылда Тываның алдарлыг кижилери. Күрүне ному. Кызыл. 2004. С. 145

2. Большая биографическая энциклопедия: Полулях, Юрий Георгиевич

Шөлүглер

1. Список научных турдов: Полулях, Юрий Георгиевич (чедимчок шөлүг)

2. Полулях Юрий Георгиевич – биография (чедимчок шөлүг)