Сеченова, Мария Александровна

Википедия деп сайттан

Мария Александровна Сеченова

Төрүттүнген хүнү 1839
Мөчээн хүнү 1929
Хамаатызы (албатызы)
Ажыл-херээ офтальмолог

Мария Александровна Сеченова (төрүмелинден Обручева, бирги ашаандан Бокова; 1839—1929) — Россияга бир дугаар херээжен эмчилернин бирээзи, медицина доктору. Окулист-кезер эмчи.

Допчу намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Тверь губерниязынга помещик кижинниӊ өг-бүлезинге төрүттүнген. Акызы — Владимир Александрович Обручев; чээни — Владимир Афанасьевич Обручев.
Россияга кыс улуска дээди эртем чедип алырын хоруп каанын барымдаалааш, дээди эртем чедип алыры-биле хоозун бадылганы («фиктивный брак») Н.Г. Чернышевскийниң сумелээни-биле бажыңынга башкылап кээп турган, студент медик П.И. Боков-биле кылган. 1861—1864 чылдарда Санкт-Петербургка өөренип турган. И.М. Сеченовтуң бир дугаар кыс дыӊнакчызы. Ооң кезер-эмчи академиязынның лабораториязынга ажылдап турган. В.Л. Грубертинниң лекцияларын база дыңнап турган. 1860 чылдарның ортан үезинден И.М. Сеченовтуң кадайы апарган, ынчалза-даа улаштыр эртем-билиг чедип алыры-биле даштыкыже чоруур ужурга таварышкан. Венага, Гейдельбергке өөренип турган. Карак эмнээриниң специализи кылдыр өөренип, практикалап турган. 1868—1871 чылдарда Цюрихке өөредилгезин уланчылаан. Ол университетке диссертациязын камгалаан «К учению о кератите» («Zur Lehre von der Hypopyon-Kera-titis», 1871). Франк-прусс дайынында ол эки тура-биле Верденниң госпиталинге сестра-милосердия кылдыр ажылдаан. Россияже чанып келген соонда 1871 чылдың декабрьда Киевтиң клиниказынга карак эмчизи кылдыр ажылдаан. Сөөлзүредир эмчи кылдыр ажылдаар арга чок арткаш, литература талазы-биле болгаш бойдус билиглериниң талазынга ажылдап турган: Ч. Дарвинниң ажылдарын база Брэмниң «Жизнь животных» деп ажылын очулдурган.
Сеченова, Боков база Сеченов биле Н. Г. Чернышевскийге чоок турганнар. Ынчангаш ол чогаалчы «Что делать?» — деп романында ол үш кижини бижип көргүскен болуп турар. (Вера Павловна, Лопухов, Кирсанов).

Литературазы.[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Сеченова, Мария Александровна // Энциклопедический словарь Гранат. — Т. 41. Ч. VI (1928). — Стлб. 619—620.
  • Дионесов С. М. СЕЧЕНОВА-БОКОВА Мария Александровна // Большая Медицинская Энциклопедия (БМЭ), под редакцией Петровского Б. В., 3-е издание. — Т. 23.