Сунгатуллина, Зиля Даяновна

Википедия деп сайттан

Зиля Даяновна Сунгатуллина

Портрет
Төрүттүнген хүнү 1949 июльдуң 30(1949-07-30) (74 хар)
Чурт

Зиля Даяновна Сунгатуллина (төр. 1949 чыл) — совет база россия опер ыраажы (лирика-колоратура сопрано), педагог, профессор, Н. Г. Жиганова аттыг Казаньның күрүне консерваториязы ыр уран чүүл кафедразының эргелекчизи.[1]

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

30 июль 1949 чылда көдээ суур Верхние Киги Кигинской район Башкир АССР-ге төрүттүнген:[2]

«Мээң кырган-авам база кырган-авазының авазы — казань татарлар, кырган-ачам — алдарлыг татар төрел бөлүк Еникеевтерден. Ол Казаньның башкы семинариязынга өөренип турган, бээр Пензенская областьтан чедип келген. Кырган-ачам башкир чоннуң бир дугаар чырыдыкчыларының бирээзи турган — орус дыл база чогаал башкылап турган, база мен дыка чоргааланыыр мен. Ооң чижээ-биле мен Казаньче барып өөрениирин шиитпирлээн мен».

1973 чылда Казаньның күрүне консерваториязын дооскан. Бо-ла чылдан — М. Джалиль аттыг Татар күрүне академия театр опера база балединиң солистказы, 2009 чылга чедир ажылдаан. Делегейниң хөй чурттарынга гастрольдап турган: Украинага, Литвага, Турцияга, Англияга, Германияга, Чехияга, АКШ-га, Швейцарияга, Ирландияга, Францияга, Финляндияга база өскелер.

1983 чылдан — Казаньның күрүне консерватория башкызы; 1998 чылда — профессор, ыр уран чүүлү кафедразының эргелекчизи[3].Ооң хөй өөреникчилери международный конкурстарның лауреаттары апарган. Амгы үеге чедир жюри конкурстарының жюри ажылынга киржип турар.

Хөй-ниити ажыл-чорудулганы кылып турар — 1990 чылдарда хоорай ­совединиң депутады турган[4], 2006 чылдан 2013 чылга чедир Татарстан Республиканың Хөй-ниити палатазының кежигүнү турган.

Ашактыг, оглу бар.

Чогаадылгазы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Зиля Сунгатуллинаның кол репертуары — опера партиязы. За более чем за 36 чыл ажыл ооң-биле 40 хире кол опера партиялары орус, барыын-классиктиг, национал репертуарлар база 800 ажыг камерлиг чогаалдарны ырлаан турган.

Сценага ол Татьяна (Чайковский, «Евгений Онегин»), Иоланта (Чайковский, «Иоланта»), Снегурочка (Римский-Корсаков, «Снегурочка»), Марфа (Римский-Корсаков, «Царская невеста»), Тамара (Рубинштейн, «Демон») овур-хевирин чогааткан; исполнила партии Розина (Россини, «Севильский цирюльник»), Дездемона (Верди, «Отелло»), Джильда (Верди, «Риголетто»), Виолетта (Верди, «Травиата»), Мими (Пуччини, «Богема»), Адина (Доницетти, «Любовный напиток»), Маргарита (Гуно, «Фауст»), Норина (Доницетти, «Дон Паскуале»), Госпожа Зильберкланг (Моцарт, «Директор театра»), Микаэла (Бизе, «Кармен»), Тамара (Рубинштейн, «Демон») партияларны күүсеткен база өскелери. Татар национал операга ыраажы: Алтынчач (Жиганов, «Алтынчач»), Галима (Мулюков, «Черноликие»), Гульюзум (Сайдашев, «Наемщик»), Альфия (Валиуллин, «Самат»), (Жиганов, «Джалиль») шүлүкчүнүң кадайын ойнаан.[5]

Ачы-хавыяалары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • 1980 чылда «Каракалпакия Республиканың Улусчу артизи» база «Татарстан Републиканың Улусчу артизи» аттар-биле тывыскан турган. 1995 чылдан «Россия Федерациязының Улусчу артизи».
  • Г. Тукай аттыг Татарстан Республиканың Күрүне шаңналының Лауреады (1984 чыл).
  • Найырал ордени-биле шаңнаткан турган (2009), медальдар «В память 300-летия Санкт-Петербурга» (2004) база «В память 1000-летия Казани» (2005).
  • 1999 чылда Татарстан Республиканың Президентизиниң Хүндүлел бижии-биле шаңнаткан.
  • 2019 чылда «За заслуги перед Республикой Татарстан» ордени-биле шаңнаткан турган.

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]