Эбади, Ширин

Википедия деп сайттан

Ширин Эбади

перс. شیر

Портрет
Төрүттүнген хүнү 1947 июньнуң 21(1947-06-21)[1][2][3][…] (76 хар)
Чурт
Автограф

Шири́н Эбади́, также Шири́н Абади́ (перс. شیرین عبادی‎ — Širin Ebâdi; 21 июнь 1947, Хамадан) — иран юрист, эрге дээш туржукчузу, 2003 чылда тайбыңның Нобель шаңналын «Иранда демократияның сайзыратканы база кижилерниң, ылаңгыя херээжен болгаш чаш улустуң, эргелери дээш тулчуушкуну дээш» алган.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Ширин Эбади Хамадан деп хоорайга профессор Мухаммед Али Эбадиниң өг-бүлезинге төрүттүнген.

Тегеран университединиң эргелел факультедин 1969 чылда дооскан. Чартык чыл болганда шииткекчи апарган. 1971 диссертациязын камгаланып алган, а 1975 чылда Иранда бир дугаар шүүгү черин баштаан. Ынчалза-даа Иранга мусульман хувискаал соонда шупту шииткекчилер кылдыр ажылдап турган кижилер херээжен улусту шүүгү секретарлары кылдыр ажылдадып каан, чүге дизе херээжен кижи ындыг улуг шиипир хүлээвес ужурлуг, ол дээрге эр улустуң кылыр ажылы-дыр. Эбади ажылындан үнгеш, 10 чыл ажыг эртеминиң аайы-биле ажыл тыппаан. 1980 чылдарда Эбади колдуу номнар, чүүлдер бижип тургаш, Иранга улуг сураглыг апарган.

Чуртталгазының кол ажылы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

1990 чылдарда Эбади Тегеран университединге башкылай берген. 90 чылдарның төнчүзүнде херээжен улустуң иран ниитилелге эргелерин калбартыр ажылды чорудуп, улуг ажылды кылып турган.

Болчукчу кылдыр Эбади Иранга 1990 чылдарда болган кезек улуг херектерге киришкен.

Ширин Эбади ийи эргелер камгалаар организациялар ажыткан: Иранское общество защиты прав ребёнка база Правозащитный центр.

2003 чылда Нобель шаңналын алган деп медээни чуртунда, Иранда, аңгы-аңгы хүлээп алган. Бөдүүн чон кудумчуларже үнүп, өөрүшкүзүн чажырбайн турган, чазак аңаа шоолуг эвес хамаарылгазын көргүскен.


2009 чылдың ноябрьда ооң Нобель шаңналының медалын болгаш дипломун хавырып апарган.

Библиографиязы[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • «Права ребёнка. Исследование правовых аспектов прав ребёнка в Иране» (англ. The Rights of the Child. A Study of Legal Aspects of Children's Rights in Iran; Тегеран, 1994),
  • «История прав человека в Иране» (англ. History and Documentation of Human Rights in Iran; Нью-Йорк, 2000),
  • «Иран пробуждается: Свидетельство о революции и надежде» (англ. Iran Awakening: A Memoir of Revolution and Hope; Нью-Йорк, 2006).

Демдеглелдер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]