Юан күрүнези

Юан күрүнези
моол. ᠳᠠᠢ ᠦᠨ ᠶᠡᠬᠡ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠤᠯᠤᠰ кыд. 大元
Үан күрүнезиниң ыдык ыры
Найысылал	Ханбалык[d]
Валюта	Цянь[d] биле Чау[d]

Үан күрүнези 1330

Үан күрүнези ( моол. Их Юан улс, Улуг Үан улус, Дай Өн йэхэ моңгол улус) — моол күрүне (1271—1368). Ооң девискээриниң кол кезээ Кыдат болуп турган. 1279 чылда Чиңгис-хаанның ажызы (уйнуу) болур моол Хувулаай-хаан Кыдаттың эжелелин эчизинге чедиргеш тургускан. Бо күрүне 1351-1368 чылдарда Кыдатка болуп турган «кызыл аржыылдыглар» тура халыышкынының түңнелинде дүшкен. Бо күрүнениң «Юан ши» дээр кыдат албан-ёзулуг төөгүзүн дараазында Миң күрүнениң чагыргазының үезинде бижитинген.

Үан омааның хаанары

1271-1368

Хөрүк-чуруу	Хууда ады	Моол дуганныг ады	Чурттаан чылдары	Чагырган чылдары	Чагырганың урааны (девизи)	Кыдат дуганныг ады
	Хувулаай	Сечен-хаан	1215-1294	1271-1294	Чжунтун (1271-1264) Чжиюань (1264-1294)	Ши-зу
	Төмүр	Өлчейти-хаан	1265-1307	1294-1307	Юаньчжэнь (1295-1297) Дадэ (1297-1307)	Чэң-зуң
	Хайзаң	Күлүк-хаан	1281-1311	1307-1311	Чжида (1308-1311)	У-зуң
	Аюрбарибада	Буянды-хаан	1285—1320	1311-1320	Хуанцзин (1311-1320)	Рэн-зуң
	Шидебала (Судибала)	Кегээн-хаан	1303-1323	1320-1323	Чжичжи (1320-1323)	Иң-зуң
	Йөсүн-Төмүр		1276-1328	1323-1328	Тайдин (1323-1328)	Тайдиң-ди
	Рачибиг (Ашидхеп)		1320-1328	1328	Тяньшунь (1328)	Тяньшүн-ди
	Ток-Төмүр	Чаяаты-хаан	1304-1332	1328-1329, 1329-1332	Тяньли (1329-1332)	Вэн-зуң
	Кошила	Кудукту-хаан	1300-1329	1329	Чжишунь (1329)	Миң-зуң
	Иринчинбал	Эртинесокту-хаан	1326-1332	1332	чагыргазының урааны чок	Нин-зуң
	Тогаан-Төмүр	Угаанды-хаан	1320-1370	1333-1368	Юаньтун (1333—1368)	Шүнь-ди

Дөзүктер

• https://ru.wikipedia.org/wiki/Династия_Юань
• https://mn.wikipedia.org/wiki/Юань_улс