Якут аът
Якут аът азы саха аът (саха: сылгы азы саха ата) — Якутияга тыптып нептерээн аът.
Даштыкы хевири
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Якут породалыг аъттар соокка эң шыдамык. Оларның дүгүнүң узуну 8 — 15 сантиметр хире узун. Кыжын безин черге оъттап, чемни мурнуку холдары-биле харны чара тепсеп тургаш тып чиир. Бир аскыр өөр чылгыда 18-тен 24-ке чедир белер болгаш, кулун-богба чоруур.
Чоок төрели болур моол малдар-биле деңнээрге, оларның мага-боду улуг. Якут малдар колдуу хүрең, доруг, бора болур.
Якут аъттың мага-боду улуг-даа болза, буттары чоак, бажы улуг болур.
Амгы үеде Якутияда якут аъттарның үш хевири бар: соңгу, мурнуу бичии, мурнуу улуг. 2011 чылда база чаа «Мегежекская» деп орода үнүрген деп чарлаан турган.
Якут аъттарның колдуу Лена хемниң ортаа агымында, Яна, Колыма база Индигирки деп хемнер ыйгылааштарында нептерээн. Бир хире муң якут аъттар француз порода-биле холушкаш, черлик кылдыр Канадада немтерээн.
Ажыглалы
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Чаңчыл ёзугаар якут аъттарны ийи угланыышкынныг ажыглап чораан:
- Эзер аъды кылдыр мунары.
- Эът-сүт кылыры. Белерниң сүдүнден кумыс кылып база ижип чоруур.