Суван, Шаңгыр-оол Монгуш оглу

Шаңгыр-оол Монгуш оглу Суван
Шаңгыр-оол Монгуш оглу Суван
Төрүттүнген хүнү	1949 июльдуң 7 (75 хар)
Төрүттүнген чери	Ак-Дуруг, Чаа-Хөл кожуун, Туви́нская авто́номная о́бласть[d], РСФСР[d], ССРЭ;
Ажыл-херээ	чогаалчы
Чогаадыкчы дылы	Тыва дыл

Шаңгыр-оол Монгушевич Суваң (7 июля 1949 чылда төр.) – прозачы, журналист, ССРЭ-ниң Журналистер эвилелиниң кежигүнү, 1999 чылда Россияның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнүнге кирген.

Намдары

Шаңгыр - оол Монгушевич Суваң 1949 чылдың июль 7-де Тыва автономнуг областың Чаа-Хөл районнуң Ак-Туруг сумузунуң Чыраа-Бажынга төрүттүнген.

Чаа-Хөл ортумак школазын, Кызылда күрүнениң башкы институдун дооскан.

Ажылчын базымын совхозтан , чолаачылаан, Эрзинниң Нарынга башкылаан, «Улуг-Хем» солуннуң корреспондентизинге, Тыва радиотелекомпанияның телевидение редакторунга, «Шын» солуннуң корреспондентизинге, килдис эргелекчизинге, Тыва радиотелекомпанияның радио редакторунга ажылдаан, амгы үеде ниитилел - политиктиг килдистиң редактору.

Чогаал ажылынче 1976 чылда кирген.

Номнары

Хүн - Херелден аалчылар: Тоожулар, чечен чугаалар, шии. -Кызыл: ТывНҮЧ, 1992. - 104 ар.
Тоол чурттуг оол: Чечен чугаалар. - Кызыл: ТывНҮЧ,1994. - 64 ар.
Ачамның шолазы: Чечен чугаалар. - Кызыл: ТывНҮЧ, 1999. - 87 ар.
Кижи араатан: Тоожу. - Кызыл: ТывНҮЧ, 2006. - 124 ар.
Туматтар: Тоожу. - Кызыл: ТывНҮЧ, 2007. -150 ар.
Хемчик нояны: Тоожу. - Кызыл: Тываполиграф, 2009. - 229 ар.
Кижи - Бүрүс: Тоожу. - Кызыл: Тываполиграф, 2010. -88 ар.
Мөңге назын: Чечен чугаалар, тоожулар. - Кызыл: Тываның Ю.Ш. Күнзегеш аттыг ном үндүрер чери, 2015. - 244 ар.
Хуулгаазын Ак - Баштыг: Фантасчыткан тоожу.- Кызыл: Тываның Ю.Ш. Күнзегеш аттыг ном үндүрер чери, 2017. - 116 ар.

Очулдурган номнары

Г. Троепольскийниң чогаалдарын тыва дылче очулдурган. Чогаалдары тыва, орус дылдарда парлаттынган.

Дөзү

"Тыва республиканың чогаалчылары" - Кызыл: "Новости Тувы", 2000, - С.30,илл.
Тувинская литература: Словарь/ С.С.Комбу; под.ред.: Д.А.Монгуш, М.Л.Трифонова. - Новосибирск: Наука, 2012. - С.265-266