Алдын-оол, Арыя Араптановна

Арыя Араптановна Алдын-оол
Төрүттүнген хүнү	1928 февральдың 29(1928-02-29)
Мөчээн хүнү	2016 октябрьның 18(2016-10-18) (88 хар)
Чурт	ССРЭ  Россия

Арыя Араптановна Алдын-оол (февраль 29, 1928 төр.) — ССРЭ-ниң Улустуң башкызы, Россия школаларының Алдарлыг башкызы, тыва школаларның эге класстарынга тыва дылдың болгаш номчулганың дузаламчы номнарын тургускан башкы, бирги класстарның тыва үжүглелиниң автору. «Хүндүткелдиң демдээ» болгаш Тыва Республиканың ордени-биле, «Ачы-хавыяалыг ажыл-иш дээш», «Күш-ажылчы алдар», «Күш-ажылдың хоочуну» болгаш өске-даа медальдар-биле шаңнаткан. Кызыл хоорайның хүндүлүг хамаатызы.

Намдары

Арыя Араптановна 1928 чылдың февраль 29-та Тыва Арат Республиканың Бай-Тайга кожууннуң Көөп-Сөөк сумузунда Ооруг (Өөрүг) деп черге ажылчын араттың өг-бүлезинге төрүттүнген.

Ажылчын базымын 1946 чылда Бай-Тайга кожуунунуң Шуй сумузунуң школазынга эге класстар башкызындан эгелээн, ооң-биле катай Кызылдың педагогика училищезинге заочниктеп өөренип турган. 1955 чылда Башкылар институдун, а 1970 чылда педагогика институдун дооскан. Эге класстарны төрээн дылынга, шын бижилгеге база номчулгага өөредиринге элээн хөй арга-дуржулганы, шенелделерни (эксперимент) чоруткан. Эге класстарны өөредириниң дугайында айтырыгларын өөренип көргеш, дузаламчы номнарны үндүрген. Бирги класстарның «Үжүглелин» тургускан, «Бодуң номчу», «Эдертиглер чыындызы», «Диктантылар чыындызы», «Бижилге кыдыраажы» дээш өске-даа эге класстарга түүлүг (серийные) номнарны бижээн. Эге класстарның башкыларынга өөредириниң дугайында арга-сүме номнарын чыып бижээн.

Шаңналдары

• «ССРЭ–ниң Улустуң Башкызы» ат;
• «РСФСР-ниң школаларының Алдарлыг Башкызы» ат;
• Тыва Республиканың Ордени;
• «Хүндүткелдиң Демдээ» орден;
• «Ачы-хавыяалыг ажыл-иш дээш» медаль;
• «1941-1945 чылдарда Ада-чурттуң Улуг дайынының тиилелгезиниң 50 чылы» медаль;
• «Күш-ажылчы алдар» медаль;
• «Күш-ажылдың хоочуну» медаль;
• «Ачы-хавыяалыг ажыл-иш» медаль;
• «Кызыл хоорайның хүндүлүг хамаатызы».