Өвүр кожууну

Өвүр кожуун

Өвүр кожууну

Кожуун төвү болза Хандагайты сууру-дур. Өвүр кожуун республиканың мурнуу чүгүнде турар.

Шөлү - 4522,50 км². Чурттакчы чонунуң саны - 6888 кижи (2017). Национал тургузуу - тывалар. Шажынчы тургузуу - буддистер. Автомобильдин кодунуң дугаары - 17. Куржаг шагы - MSK+4 (UTC+7).

1941 чылда ТАР-ның Биче Хурал Президимунуң «Девискээр талазы-биле улуг кожуунарны чарар дугайында» чарлыын ёзугаар Чөөн-Хемчик кожуундан Өвүр деп черни адырып чарган. Ынчан Өвүр кожуун 4 сумулуг, 43 арбанныг турган. Хандагайты, Торгалыг (Дус-Даг), Арыг-Бажы, Кызыл-Тей суурлар 40 чылдар эгезинде 10 шаа чавыт бажыңнарлыг турган, араттар ам-даа тоо-быдаргай көшкүн амыдыралдыг хевээр.

1942 чылдан эгелеп суму бүрүзүнге-ле 2-3 хире мал, чер эштежилгелери (МЧАЭ) тургустунуп эгелээн. 1948-1951 чылдарда кожуунга 4 колхозтар турупкан.

Сумулар чизези

1. Хандагайты сумузу, төп сууру Хандагайты;
2. Дус-Даг сумузу, төп сууру Дус-Даг;
3. Саглы сумузу, төп сууру Саглы;
4. Солчур сумузу, төп сууру Солчур;
5. Сарыг-Хөл сумузу, төп сууру Ак-Чыраа;
6. Чаа-Суур сумузу, төп сууру Чаа-Суур.

Үндезини

1. Тыва чуртунда кожууннар, сумулар чизези.
2. Өвүр кожууну Тыва Республика чазааның сайтызында.