Куу (Лебедь) деп сылдыстар бөлүү
Куу деп сылдыстар бөлүүнүң туружу
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Лира деп сылдыстар бөлүүнүң чөөн талазында, көвей сылдыстардан тургустунган, оларның кол нургулайы Дээр Оруунуң кырында ышкаш сагындырар бөлүк сылдыстарны көрүп болур. Ол Куу деп сылдыстар бөлүү-дүр. Ында 140 хире сылдыстар бар. Оларның эң-не чырыктары: α (альфа) (1,3), γ (гамма) (2,3), ε (эпсилон) (2,4), δ (дельта) (3,0), β (бета) (3,2) болгаш ζ (дзета) (3,4).
Куу деп сылдыстар бөлүүнүң № 61 объектизи
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]Оларның эң көскү сылдыстары крест (белдирлешкен демдек) хевирлиг дүрзүнү тургузар. α (альфа), γ (гамма), π (пи) болгаш β (бета). Дээр Оруун узун дургаар шөйлү берген, а ε (эпсилон) биле δ (дельта) оларга перпендикулярлыг болур. Ол сылдыстар бөлүүнде № 61 объектини хайгаараарга эң солун. Ол объект α (альфа), γ (гамма) болгаш ε (эпсилон) сылдыстар-биле барык-ла шын параллелограммны тургузуп турар. Куунуң № 61 объектизи дакпыр сылдыстан тургустунган болгаш оларның аразы дуганың 20 секундазынга дең. Ол сылдыстың чырыы 5,6, а ооң эдеринчизиниң чырыы 6,3 сылдыс чырыының хемчээлинге дең.
Пулковта ажылдап турган профессор А.Н. Дейч № 61 объектини шинчилеп көргеш, Куу деп сылдыстарның А 61 деп сылдызын дескинип турар кара эдеринчи барын илереткен. Ол эдеринчи Хүн системазының планеталарынга кончуг дөмей. Ооң массазы Хүннүң массазындан 80 катап биче, а Юпитерниң массазындан 12 катап улуг. Эдеринчи ук сылдысты 4,9 чылдың иштинде бир дескинер. Оларның аразы Чер биле Хүн аразындан 2,3 катап улуг.
Дөзү
[эдер | вики-сөзүглелди эдер]- Сат М.С. Шелк невытканный (Тии чок торгу). Рассказы по астрономии. - Кызыл: Тувинское книжное издательство, 1983. - 152 с.