Википедия:Шупту дылдарга бижээн турар чүүлдер

Википедия деп сайттан

Шупту дылдарга бижээн турар чүүлдер даңзызын Мета-викиге тургускан, ол даңзы шупту билиглер делгеминден 1000 кол чүүлдер-биле тургустунган. Тыва Википедияның бир ажылы дээрге ол даңзыда чүүлдерни чаяап база долдуруп ажылдаары.

Даңзыда чүүлдерни 2 чергеге колдаан: Карарткан чүүлдер болза эң кол чүүлдер-дир.

Чурукчулар база архитекторлар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Ле Корбюзье
  2. Сальвадор Дали
  3. Альбрехт Дюрер
  4. Винсент Ван Гог
  5. Гойя, Франсиско
  6. Кацусика Хокусай
  7. Фрида Кало
  8. Леонардо да Винчи
  9. Анри Матисс
  10. Микеланджело
  11. Пабло Пикассо
  12. Рафаэль Санти
  13. Рембрандт
  14. Питер Пауль Рубенс
  15. Синан
  16. Диего Веласкес
  17. Энди Уорхол
  18. Фрэнк Ллойд Райт

Чогаалчылар, драматургтар база шүлүкчүлер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Абу Нувас
  2. Ханс Кристиан Андерсен
  3. Мацуо Басё
  4. Хорхе Луис Борхес
  5. Джордж Гордон Байрон
  6. Мигель де Сервантес
  7. Джефри Чосер
  8. Антон Чехов
  9. Данте Алигьери
  10. Чарльз Диккенс
  11. Фёдор Достоевский
  12. Габриэль Гарсиа Маркес
  13. Иоганн Гёте
  14. Хафиз Ширази
  15. Гомер
  16. Виктор Гюго
  17. Джеймс Джойс
  18. Франц Кафка
  19. Калидаса
  20. Ли Бо
  21. Нагиб Махфуз
  22. Мольер
  23. Овидий
  24. Марсель Пруст
  25. Александр Пушкин
  26. Уильям Шекспир
  27. Софокл
  28. Рабиндранат Тагор
  29. Лев Толстой
  30. Марк Твен
  31. Вергилий

Композиторлар биле хөгжүмчүлер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Луи Армстронг
  2. Иоганн Себастьян Бах
  3. The Beatles
  4. Йозеф Гайдн
  5. Людвиг ван Бетховен
  6. Иоганнес Брамс
  7. Фредерик Шопен
  8. Антонин Дворжак
  9. Георг Фридрих Гендель
  10. Густав Малер
  11. Вольфганг Амадей Моцарт
  12. Джованни Пьерлуиджи да Палестрина
  13. Эдит Пиаф
  14. Джакомо Пуччини
  15. Элвис Пресли
  16. Франц Шуберт
  17. Игорь Стравинский
  18. Пётр Чайковский
  19. Джузеппе Верди
  20. Антонио Вивальди
  21. Рихард Вагнер

Шинчээчилер база аян-чорукчулар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Руаль Амундсен
  2. Нил Армстронг
  3. Жак Картье
  4. Христофор Колумб
  5. Джеймс Кук
  6. Эрнан Кортес
  7. Юрий Гагарин
  8. Васко да Гама
  9. Ибн Баттута
  10. Фернан Магеллан
  11. Марко Поло
  12. Чжэн Хэ

Режиссёрлар, сценаристер база актёрлар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Ингмар Бергман
  2. Сара Бернар
  3. Чарльз Чаплин
  4. Марлен Дитрих
  5. Уолт, Дисней
  6. Сергей Эйзенштейн
  7. Федерико Феллини
  8. Альфред Хичкок
  9. Стэнли Кубрик
  10. Акира Куросава
  11. Мэрилин Монро
  12. Сатьяджит Рай
  13. Стивен Спилберг

Эртемденнер, чогаадыкчылар база математиктер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Архимед
  2. Ибн Сина
  3. Тим Бернерс-Ли
  4. Брахмагупта
  5. Николай Коперник
  6. Мария Кюри
  7. Чарлз Дарвин
  8. Томас Эдисон
  9. Альберт Эйнштейн
  10. Евклид
  11. Леонард Эйлер
  12. Майкл Фарадей
  13. Энрико Ферми
  14. Генри Форд
  15. Гален
  16. Галилео Галилей
  17. Карл Гаусс
  18. Иоганн Гутенберг
  19. Давид Гильберт
  20. Джеймс Джоуль
  21. Иоганн Кеплер
  22. Аль-Хорезми
  23. Готфрид Лейбниц
  24. Карл Линней
  25. Джеймс Максвелл
  26. Дмитрий Менделеев
  27. Исаак Ньютон
  28. Луи Пастер
  29. Макс Планк
  30. Эрнест Резерфорд
  31. Эрвин Шрёдингер
  32. Никола Тесла
  33. Алан Тьюринг
  34. Джеймс Уатт

Философтар биле гуманитарийлер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Аристотель
  2. Симона де Бовуар
  3. Чанакья
  4. Ноам Хомский
  5. Конфуций
  6. Рене Декарт
  7. Зигмунд Фрейд
  8. Георг Гегель
  9. Ибн Хальдун
  10. Иммануил Кант
  11. Джон Мейнард Кейнс
  12. Лао-цзы
  13. Джон Локк
  14. Никколо Макиавелли
  15. Карл Маркс
  16. Фридрих Ницше
  17. Платон
  18. Жан-Жак Руссо
  19. Жан-Поль Сартр
  20. Сыма Цянь
  21. Адам Смит
  22. Сократ
  23. Вольтер
  24. Макс Вебер
  25. Людвиг Витгенштейн
  26. Чжу Си

Төречи баштыңнар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Акбар I Великий
  2. Александр Македонский
  3. Ашока
  4. Мустафа Кемаль Ататюрк
  5. Октавиан Август
  6. Отто фон Бисмарк
  7. Симон Боливар
  8. Наполеон I
  9. Гай Юлий Цезарь
  10. Карл Великий
  11. Уинстон Черчилль
  12. Константин I Великий
  13. Кир II Великий
  14. Шарль де Голль
  15. Елизавета I
  16. Махатма Ганди
  17. Чингисхан
  18. Эрнесто Че Гевара
  19. Адольф Гитлер
  20. Жанна д’Арк
  21. Мартин Лютер Кинг
  22. Владимир Ленин
  23. Авраам Линкольн
  24. Людовик XIV
  25. Роза Люксембург
  26. Нельсон Мандела
  27. Мао Цзэдун
  28. Джавахарлал Неру
  29. Кваме Нкрума
  30. Пётр I
  31. Цинь Шихуанди
  32. Франклин Рузвельт
  33. Салах ад-Дин
  34. Иосиф Сталин
  35. Сулейман I
  36. Сунь Ятсен
  37. Тамерлан
  38. Умар ибн аль-Хаттаб
  39. Джордж Вашингтон

Чүдүлгеде кижилер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Авраам
  2. Фома Аквинский
  3. Аврелий Августин
  4. Будда Шакьямуни
  5. Абу Хамид аль-Газали
  6. Иисус Христос
  7. Мартин Лютер
  8. Моисей
  9. Мухаммед
  10. Нагарджуна

Философия болгаш психология[вики-сөзүглелди эдер]

Философия[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Чараш
  2. Диалектика
  3. Этика
  4. Эпистемология
  5. Феминизм
  6. Хостуг күзел-сорук (Свобода воли)
  7. Билиг
  8. Логика
  9. Угаан (Ум)
  10. Философия
  11. Болчумча (Вероятность)
  12. Боттуг чүүл (Реальность)
  13. Алыс шын (Истина)

Психология[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Алдынары (поведение)
  2. Сагыш-сеткил хайныышкыны (эмоция)
  3. Ынакшыл
  4. Психология
  5. Угаазылал (Мышление)

Үзел болгаш чүдүлге[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Бурган (Бог)
  2. Мифология
  3. Үзелдиг философиялар
    1. Атеизм
    2. Фундаментализм
    3. Материализм
    4. Монотеизм
    5. Политеизм
  4. Сүнезин (Душа)
  5. Чүдүлге
  6. Кезек чүдүлгелер
    1. Сарыг шажын
    2. Христианство
      1. Рим-католик церковь
    3. Конфуцианство
    4. Индуизм
      1. Тримурти
    5. Ислам
      1. Шииттер
      2. Сунниттер
    6. Джайнизм
    7. Иудаизм
    8. Сикхизм
    9. Даосизм
    10. Зороастризм
  7. Шажынчы практикалар
    1. Суфизм
    2. Йога
    3. Дзен
  1. Ниитилел
  2. Цивилизация
  3. Өөредилге

Өг-бүле база харылзаалар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Өг-бүле
  2. Төл
  3. Эр кижи
  4. Өглүг эвилел (Брачный союз)
  5. Херээжен кижи

Төре ажылы (Политика)[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Политика
  2. Анархизм
  3. Колониализм
  4. Коммунизм
  5. Консерватизм
  6. Демократия
  7. Диктатура
  8. Дипломатия
  9. Фашизм
  10. Глобализация
  11. Чазак
  12. Идеология
  13. Империализм
  14. Либерализм
  15. Марксизм
  16. Монархия
  17. Национализм
  18. Республика
  19. Социализм
  20. Күрүне
  21. Политиктиг нам (Политическая партия)
  22. Пропаганда
  23. Терроризм

Бизнес база экономика[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Экономика (эртем)
  2. Капитал
  3. Капитализм
  4. Валюта
    1. Евро
    2. Япон иена
    3. АКШ доллары
  5. Үлетпүр (Промышленное производство)
  6. Акша
  7. Үндүрүг (Налог)

Эрге[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Эрге
  2. Конституция

Делегей чергелиг организациялар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Африкан эвилел (Африканский союз)
  2. Араб күрүнелер лигазы
  3. Мурнуу-Чөөн Азия күрүнелериниң каттыжыышкыны
  4. Хамаарышпас Күрүнелер Өөрлежилгези (Содружество Независимых Государств)
  5. Нациялар өөрлежилгези
  6. Европа эвилели
  7. Кызыл Дөрт-Адырның болгаш Кызыл Чартык Айның делегей чергелиг шимчээшкини
  8. НАТО
  9. Нобель шаңналы
  10. Нефть үндүр садып турар чурттарның организациязы
  11. Каттышкан Нациялар Организациязы
    1. КНО-нуң делегей чергелиг шүүгүзү
    2. Делегей чергелиг валюталар фондузу
    3. ЮНЕСКО
    4. Кижи эргелериниң ниити угуулгазы
    5. Делегейниң кадык-камгалал организациязы
  12. Делегей банкызы
  13. Делегейниң садыглажылга организациязы

Дайын база чепсектиг күштер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Хамааты дайыны
  2. Дайын херээ
  3. Тайбың
  4. Дайын

Ниитилелде чөрүлдээлер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Аборт
  2. Өлүр шаажылаары
  3. Кижиниң эргелери
  4. Расизм
  5. Кулданыышкын

Дыл болгаш чогаалдар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Дыл
  2. Дылдар:
    1. Араб дыл
    2. Бенгал дыл
    3. Кыдат дыл
    4. Англи дыл
    5. Эсперанто
    6. Француз дыл
    7. Немец дыл
    8. Грек дыл
    9. Иврит
    10. Хиндустани
    11. Япон дыл
    12. Латин дыл
    13. Перс дыл
    14. Португал дыл
    15. Орус дыл
    16. Санскрит
    17. Испан дыл
    18. Суахили
    19. Турк дыл
  3. Лингвистика
  4. Грамматика
  5. Сөс
    1. Фонема
    2. Слог
  6. Үжүк-бижик (Письменность)
    1. Араб бижик
    2. Кыдат бижик
    3. Кирилл бижик
    4. Грек алфавит
    5. Хангыль
    6. Латин алфавит
    7. Бурунгу түрк бижик
  7. Бижик-биликтии (Грамотность)
  8. Очулга
  9. Чогаал
    1. Проза
    2. Дайын уран чүүлү
    3. Чечен чогаал
      1. Муң болгаш бир дүн
    4. Роман
      1. Кызыл чадырга дүш
      2. Гэндзи дугайында тоожу
    5. Поэзия (Шүлүк чогаалы)
      1. Гильгамеш дугайында тоол
      2. Илиада
      3. Махабхарата
      4. Шахнаме
  1. Эртем
  2. Бойдус

Астрономия[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Астрономия
  2. Астероид
  3. Улуг частыышкын (Большой взрыв)
  4. Кара тамы (Черная дыра)
  5. Кудуруктуг сылдыс (Комета)
  6. Каптагай (Галактика)
    1. Сүт оруу (Млечный путь)
  7. Ай
  8. Бөмбүрзек (Планета)
    1. Чер
    2. Юпитер
    3. Марс
    4. Меркурий
    5. Нептун
    6. Сатурн
    7. Уран
    8. Шолбан (Венера)
  9. Хүн системазы
  10. Октаргайже ужудуушкун
  11. Сылдыс
    1. Хүн
  12. Октаргай

Биология[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Биология
  2. Биологтуг материалдар
    1. Дезоксирибонуклеинниг кислота
    2. Ферментилер
    3. Белоктар
  3. Ботаника
  4. Өлүм
    1. Амызынга четтинер чорук
  5. Экология
    1. Когу үстүр четкен дириг амытаннарның хевирлери (Вымирающие виды)
  6. Амытаннарны азырал кылыры
  7. Амыдырал
  8. Органиктиг делегейниң системазы
    1. Биологтуг хевир

Биологтуг процесстер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Бүдүмелдер солчулгазы
    1. Чем хайындырары
    2. Фотосинтез
    3. Тыныш
  2. Эволюция
  3. Өзүп көвүдээри
    1. Кижиниң саатыг болуру
    2. Организмнерниң хиндии

Анатомия[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Анатомия
  2. Эмиг (Женская грудь)
  3. Клетка
  4. Хан эргилдезиниң системазы
    1. Хан
    2. Чүрек
  5. Эндокринниг система
  6. Кижиниң чем хайындырар системазы
    1. Улуг шөйүндү (Толстая кишка)
    2. Кижиниң чиңге шөйүндүзү (Тонкая кишка человека)
    3. Баар (Печень)
  7. Шыңганнар
  8. Нерви системазы
    1. Мээ (Головной мозг)
    2. Минниишкин система
      1. Кулак
      2. Думчук
      3. Карак
  9. Төл бүдүрер система (Репродуктивная система)
  10. Тыныш системазы
    1. Нерв
  11. Мөчү сөөк (Скелет)
  12. Кеш

Медицина[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Медицина
  2. Аддикция
    1. Этанол
    2. Таакпы (Табак (сырьё))
  3. Альцгеймер аарыы
  4. Айыылдыг ыжык (Злокачественная опухоль)
  5. Өкпениң хоочураан обструктивтиг аарыы (Хроническая обструктивная болезнь лёгких)
  6. Назофарингит
  7. Стоматология
  8. Инвалид байдал (Инвалидность)
    1. Дүлейи (Нарушение слуха)
    2. Согуру (Слепота)
    3. Психиктиг аарыг
  9. Аарыг
  10. Тыртар аарыг
  11. Эм
    1. Антибиотиктер
  12. Кадыкшыл
  13. Гастроэнтерит
  14. Баш аарыы
  15. Миокард инфарктызы
  16. Иммуннуг система
  17. Малярия
  18. Тоттур чемненмези
  19. Ай демдээ
  20. Семириири
  21. Пандемия
  22. Дегдирери (Пневмония)
  23. Полиомиелит
  24. Шээр аарыглар (Заболевания, передающиеся половым путем)
    1. ВИЧ-инфекция
  25. Инсульт
  26. Туберкулёз
  27. Чигир аарыы (Сахарный диабет)
  28. Вирустар
    1. Грипп
    2. Оспа (Натуральная оспа)

Организм[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Организм
  2. Дириг-амытаннар
    1. Нематодтар
    2. Моллюсктар
    3. Чүс-даванныглар
      1. Курт-кымыскаяктар
        1. Кымыскаяктар
        2. Арылар
        3. Ыргак-сээктер
      2. Ээремчиктер
      1. Чер-суг амытаннары
      2. Куштар
        1. Дагаа
        2. Көге-бугалар
      3. Балыктар
        1. Акулалар
      4. Сүт-чемиштиглер
        1. Тевелер
        2. Диис
        3. Инек
        4. Ыт
        5. Чааннар
        6. Азырал аът
        7. Хой
        8. Хээкчилер
        9. Азырал хаван
        10. Приматтар
          1. Кижи
        11. Кит хевирлиглер
      5. Соястаарлар
        1. Динозаврлар
        2. Чыланнар
  3. Археялар
  4. Бактериялар
  5. Мөөгүлер
  6. Үнүштер
    1. Чечек
    2. Ыяш
  7. Протистер

Химия[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Химия
  2. Органиктиг эвес химия
  3. Биохимия
  4. Химиктиг каттыжыышкын
    1. Кислоталар
    2. Үндезиннер (химия)
    3. Дустар
  5. Химиктиг элемент
    1. Химиктиг элементилерниң периодтуг системазы
    2. Алюминий
    3. Углерод
    4. Чес
    5. Алдын
    6. Водород
    7. Демир
    8. Азот
    9. Кислород
    10. Мөңгүн
    11. Коргулчун
  6. Органиктиг химия
    1. Спирттер
    2. Углеводтар
    3. Гормоннар
    4. Липидтер
  7. Молекула
  8. Аналитиктиг химия
  9. Физиктиг химия

Климат база геология[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Көшке (Лавина)
  2. Климат
    1. Эль-Ниньо
    2. Глобалдыг чылыышкын (Глобальное потепление)
  3. Чер шимчээшкини
  4. Геология
    1. Минерал
      1. Алмаз
    2. Плиталар тектониказы (Тектоника плит)
    3. Даг породазы
  5. Бойдустуң халавы (Стихийное бедствие)
    1. Үер
    2. Цунами
  6. Оттуг даг (Вулкан)
  7. Агаар-бойдус
    1. Булуттар
    2. Чаъс
    3. Хар
    4. Смерч
    5. Тропиктиг циклон
    6. Хат

Физика[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Физика
  2. Дүргедээшкин
  3. Атом
  4. Энергия
    1. Энергияның кадагалаттынарының хоойлузу
  5. Электромагниттиг херелдениишкин
    1. Инфракызыл херелдениишкин
    2. Ультрафиолеттиг херелдениишкин
    3. Чырык
      1. Өң
  6. Классиктиг механика
  7. Күш
    1. Бот-боттарынче электромагниттиг кылдыныг
      1. Магниттиг шөл
    2. Гравитация
    3. Бот-боттарынче күштүг кылдыныг
    4. Бот-боттарынче кошкак кылдыныг
  8. Сорунза (Магнит)
  9. Масса
  10. Металлдар
    1. Каң
  11. Ядронуң үлеттинери
  12. Агрегаттыг байдал
    1. Хей
    2. Суук чүүл (Жидкость)
    3. Плазма
    4. Кадыг тело
  13. Квантылыг механика
  14. Радиоактивтиг частыышкын (Радиоактивный распад)
  15. Ниити хамаарылга теориязы (Общая теория относительности)
  16. Тускай хамаарылга теориязы (Специальная теория относительности)
  17. Чартык дамчыдыкчы (Полупроводник)
  18. Үн
  19. Дүргени
    1. Чырыктың дүргени
  20. Температура
  21. Үе
  22. Термодинамика
  23. Вакуум

Эге хемчээлдер[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Хемчээри (Измерение)
  2. Килограмм
  3. Литр
  4. Метр
  5. Интернационалдыг хемчеглер системазы
  6. Секунд

Үе[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Календарь
    1. Григориан календарь
  2. Шактар
  3. Хонуктар
  4. Шактар куржаа
  5. Чыл

Чем аймаа[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Чем
  2. Хлеб
  3. Тараа культуралары
    1. Арбай
    2. Кукуруза
    3. Сула
    4. Рис (чем)
    5. Көк-тараа (Рожь)
    6. Сорго
    7. Кызыл-тас
  4. Быштак
  5. Шоколад
  6. Ары чигири
  7. Чимис
    1. Яблок
    2. Банан
    3. Виноград (кат)
    4. Соя
    5. Лимон
    6. Тоорук
  8. Эът
  9. Чигир
  10. Ногаа
    1. Картошка

Суксун[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Пиво
  2. Кофе
  3. Сок
  4. Сүт
  5. Шай
  6. Суг
  7. Вино

Математика[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Математика
  2. Алгебра
    1. Линейлиг алгебра
  3. Арифметика
    1. Логарифм
  4. Координаталар системазы
  5. Анализ (математиканың адыры)
    1. Дифференциалдыг деңнелге
    2. Саннаар математика
  6. Деңнелге
  7. Функция (математика)
  8. Геометрия
    1. Булуң
    2. Шөл (математика)
    3. Пи (число)
    4. Пифагорнуң теоремазы
    5. Симметрия
    6. Тригонометрия
  9. Математиктиг барымдаа
  10. Сан
    1. Нарын сан
    2. Саннар теориязы
  11. Төнчү чогу
  12. Бөлүг теориязы (Теория множеств)
  13. Статистика
  1. Технология
  2. Биотехнология
  3. Хеп
    1. Чиг хөвең
  4. Инженерлиг ажыл-чорудулга (Инженерное дело)
    1. Машина
    2. Робот
    3. Ээриил (деталь)
    4. Дугуй
  5. Көдээ ажыл-агый
    1. Суггарылга
    2. Андазын
  6. Металлургия
  7. Нанотехнология

Харылзаа[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Харылзажылга
  2. Ном
  3. Информация
    1. Энциклопедия
  4. Журналистика
    1. Солун
    2. Массалыг информация чепсектери
  5. Ном парлалгазы
  6. Телефон

Электроника[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Электроника
    1. Электрилиг ток
    2. Удаа-дараа болуру (Частота)
  2. Компонентилер
    1. Электрилиг конденсатор
    2. Индукция катушказы (Катушка индуктивности)
    3. Транзистор
    4. Диод
    5. Резистор
    6. Трансформатор

Компьютер база Интернет[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Компьютер
    1. Кадыг диск (Жёсткий дист)
    2. Процессор
  2. Кылымал угаан (Искусственный интеллект)
  3. Информастыг технологиялар
    1. Алгоритм
  4. Делегей четкизи (Интернет)
    1. Электроннуг шуудаң (Электронная почта)
    2. Делегей чергелиг дузак (Всемирная паутина)
  5. Операциялыг система
  6. Программа дылы (Язык программирования)
  7. Программалыг хандырылга (Программное обеспечение)

Бүдүмелдер база энергия[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Катап тургустунар энергия (Возобновляемая энергия)
  2. Электричество
    1. Ядролуг энергия
  3. Казымал оттулар чүүл (Ископаемое топливо)
  4. Иштики кывыышкынныг шимчедикчи (Двигатель внутреннего сгорания)
  5. Бус-биле ажылдаар машина (Паровая машина)
  6. От

Бүдүмелдер, материалдар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Шил
  2. Саазын
  3. Пластмас
  4. Ыяш (материал)

Транспорт[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Транспорт
  2. Ужар хеме (Воздушное судно)
  3. Автомобиль
  4. Чадаг-терге
  5. Суг адаанга чоруур хеме (Подводная лодка)
  6. Судно
  7. Поезд

Чепсек[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Чепсек
    1. Селеме
    2. Оттуг чепсек (Огнестрельное оружие)
      1. Пулемёт
    3. Ядролуг чепсек
  2. Танк
  3. Частыр бүдүмелдер
    1. Ыштыг дары

Уран чүүл база чурулга[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Культура
  2. Уран чүүл
    1. Комикс
    2. Уран чурулга (Живопись)
    3. Фоточурук
    4. Скульптура
    5. Пор сава кылыр бүдүрүлге
  3. Сам (Танец)
  4. Мода
  5. Театр
  6. Каллиграфия

Архитектура[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Архитектура
  2. Арка
  3. Көвүрүг
  4. Суг каналы (перенаправление на Канал (гидрография))
  5. Плотина
  6. Купол
  7. Жилище
  8. Тудуглар
    1. Ангкор-Ват
    2. Колизей
    3. Улуг кыдат хана
    4. Эйфел суургазы
    5. Эмпайр-стейт-билдинг
    6. Ыдык Софияның собору (Константинополь)
    7. Парфенон
    8. Гизы Некрополю
    9. Ыдык Петр собору
    10. Хосталга статуязы
    11. Тадж-Махал
    12. Үш чарык (электростанция)
  9. Пирамида (архитектура)
  10. Суурга

Кинематограф, радио, телекөрүлге[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Кино
    1. Мультипликация
      1. Аниме
  2. Радио
  3. Телевидение

Хөгжүм[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Хөгжүм
  2. Ыры
  3. Жанрлар
    1. Блюз
    2. Классиктиг хөгжүм
      1. Опера
      2. Симфония
    3. Электроннуг хөгжүм
    4. Фламенко
    5. Хип-хоп (хөгжүм жанры)
    6. Джаз
    7. Регги
    8. Рок-хөгжүм
    9. Самба (хөгжүм)
  4. Хөгжүм херекселдери
    1. Кеңгирге
    2. Флейта
    3. Гитара
    4. Фортепиано
    5. Труба (хөгжүм херексели)
    6. Скрипка

Дыштанылга[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Оюн
    1. Кыска нарды
    2. Шыдыраа
    3. Го
  2. Адаанныг оюн
  3. Дайынчы уран чүүлдер
    1. Карате
    2. Дзюдо
  4. Олимпий оюннары
  5. Спорт
    1. Чиик атлетика
    2. Автоспорт
    3. Бейсбол
    4. Баскетбол
    5. Крикет
    6. Футбол
    7. Гольф
    8. Регби-футбол
    9. Теннис
  6. Ойнаарак

Төөгү база география[вики-сөзүглелди эдер]

Төөгү[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Төөгү

Бурун база эрги үениң төөгүзү[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Эрте-бурунгу ниитилел
  2. Даш век
  3. Хүлер век
  4. Демир век
  5. Месопотамия
  6. Бурунгу Египет
  7. Бурунгу Греция
  8. Рим империязы
  9. Хань (династия)
  10. Гуптылар күрүнези

Ортаа чүс чылдар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Аббасид халифат
  2. Чырыдыышкын үези
  3. Ацтектер
  4. Византий империя
  5. Крест походтары
  6. Ыдыктыг Рим империязы
  7. Чүс чыл дайын
  8. Ортаа вектер
  9. Моол империя
  10. Мин империязы
  11. Осман империязы
  12. Чаартылга үези
  13. Үжен чыл дайын
  14. Катап тургузуушкун үези
  15. Тан (династия)
  16. Викингтер

Чаа үе база эң чаа төөгү[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Араб-израил конфликт
  2. АКШ-ка хамааты дайыны
  3. Апартеид
  4. Британ империя
  5. Соок дайын
  6. Кыдатка культура революциязы
  7. Улуг француз революция
  8. Улуг депрессия
  9. Холокост
  10. Үлетпүр хувискаалы
  11. Үш дугаар рейх
  12. Мэйдзи реставрациязы
  13. Орус хувискаал
  14. Цин империязы
  15. Версаль керээзи
  16. Вьетнамга дайын
  17. Бир дугаар делегей дайыны
  18. Ийи дугаар делегей дайыны

География[вики-сөзүглелди эдер]

  1. География
  2. Хоорай
  3. Дип
  4. Даг
  5. Куруг хову
  6. Соңгу полюс
  7. Океан
  8. Арга
  9. Хем
  10. Далай
  11. Мурнуу полюс

Диптер болгаш регионнар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Африка
  2. Антарктида
  3. Азия
  4. Европа
  5. Ортаа Чөөн
  6. Соңгу Америка
  7. Океания
  8. Мурнуу Америка

Чурттар[вики-сөзүглелди эдер]

Төнчүзүнде колдуу кезии азы шупту чурттар ук чизеден бижиттинген турар ужурлуг. Википедияның биче үлештеринге дараазында чурттарның дугайында бижиири улуг харыысалаглалыг болгаш күзенчиг турар ужурлуг:
  1. Афганистан
  2. Алжир
  3. Аргентина
  4. Австралия
  5. Австрия
  6. Бангладеш
  7. Бразилия
  8. Канада
  9. Кыдат Улус Республиказы
  10. Демократтыг Республика Конго
  11. Куба
  12. Египет
  13. Эфиопия
  14. Франция
  15. Германия
  16. Индия
  17. Индонезия
  18. Иран
  19. Ирак
  20. Израиль
  21. Италия
  22. Япония
  23. Мексика
  24. Нидерланды
  25. Чаа Зеландия
  26. Нигерия
  27. Пакистан
  28. Польша
  29. Португалия
  30. Россия
  31. Сауд Аравия
  32. Сингапур
  33. Мурнуу-Африкан Республика
  34. Көрей Республика
  35. Испания
  36. Судан
  37. Швейцария
  38. Танзания
  39. Таиланд
  40. Турция
  41. Украина
  42. Великобритания
  43. Американың Каттышкан Штаттары
  44. Ватикан
  45. Венесуэла
  46. Вьетнам

Хоорайлар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Амстердам
  2. Афиналар
  3. Багдад
  4. Банкок
  5. Бээжин
  6. Берлин
  7. Богота
  8. Брюссельдиң төп можузу
  9. Буэнос-Айрес
  10. Каир
  11. Кейптаун
  12. Дамаск
  13. Дели
  14. Дакка
  15. Дубай (эмират)
  16. Гонкоң
  17. Стамбул
  18. Джакарта
  19. Иерусалим
  20. Карачи
  21. Киншаса
  22. Калькутта
  23. Лагос
  24. Лондон
  25. Лос-Анджелес
  26. Мадрид
  27. Мекка
  28. Мехико
  29. Москва
  30. Мумбаи
  31. Найроби
  32. Нью-Йорк
  33. Париж
  34. Рио-де-Жанейро
  35. Рим
  36. Санкт-Петербург
  37. Сан-Паулу
  38. Сеул
  39. Шанхай
  40. Сидней
  41. Тегеран
  42. Токио
  43. Вена
  44. Вашингтон (Колумбия округу)

Хөөлбектер база водотоки[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Амазонка
  2. Соңгу Доштуг океан
  3. Атлант океан
  4. Балтий далай
  5. Кара далай
  6. Кариб далай
  7. Каспий далай
  8. Конго (хем)
  9. Дунай
  10. Ганг
  11. Улуг Барьерлиг риф
  12. Улуг хөлдер
  13. Индий океан
  14. Инд
  15. Байкал
  16. Танганьика
  17. Виктория (хөл)
  18. Ортаа черниң далайы
  19. Миссисипи
  20. Нигер (хем)
  21. Нил
  22. Соңгу далай
  23. Оожум океан
  24. Панам канал
  25. Рейн
  26. Суэц канал
  27. Мурнуу океан
  28. Волга
  29. Янцзы
  30. Хуанхэ

Даглар база ээн ховулар[вики-сөзүглелди эдер]

  1. Альптар
  2. Андылар
  3. Гималай даглары
    1. Джомолунгма
  4. Килиманджаро
  5. Хаялыг даглар
  6. Сахара